Soạn bài Chuyện cổ nước mình| Văn 6 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Chuyện cổ nước mình: Tìm hiểu về tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ

a. Tiểu sử.

- Sinh ngày 18 tháng 9 năm 1949 tại Lệ Thủy, Quảng Bình - một vùng đất chịu nhiều ảnh hưởng của chiến tranh. Mặc dù sinh ra ở Quảng Bình, bà gắn bó nhiều năm với Huế.

- Lâm Thị Mỹ Dạ không chỉ là một nhà thơ tài năng mà còn là một nhà văn, nhà báo có uy tín. Bà đã từng giữ nhiều vị trí quan trọng trong các hội đồng văn học, góp phần vào sự phát triển của nền văn học nước nhà.

- Sự nghiệp:

+ 1978-1983: Bà theo học Trường viết văn Nguyễn Du, một ngôi trường danh tiếng đã đào tạo nên nhiều cây bút tài năng. Tại đây, tài năng của Lâm Thị Mỹ Dạ được bồi dưỡng và phát triển mạnh mẽ.

+ Sau khi tốt nghiệp Trường viết văn Nguyễn Du, Lâm Thị Mỹ Dạ đã có nhiều năm gắn bó với nghề báo, làm phóng viên, biên tập viên tạp chí Sông Hương. Đồng thời, bà cũng tích cực tham gia các hoạt động văn học, là ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam nhiều khóa.

+ Năm 2007, bà được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, một vinh danh xứng đáng cho những đóng góp của bà cho nền văn học Việt Nam.

- Gia đình: Chồng bà là nhà văn, nhà thơ nổi tiếng Hoàng Phủ Ngọc Tường.

- Sáng 6/7/2023, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ đã qua đời sau một thời gian chống chọi với bệnh tật. Sự ra đi của bà là một mất mát lớn cho nền văn học Việt Nam.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

b. Sự nghiệp văn chương.

- Sự nghiệp văn chương của Lâm Thị Mỹ Dạ bắt đầu từ những năm 1970 với những bài thơ mang đậm chất trữ tình, lãng mạn. Các tác phẩm của bà thường xoay quanh những chủ đề quen thuộc như tình yêu quê hương, tình yêu cuộc sống, tình yêu con người. Tuy nhiên, mỗi bài thơ của bà đều mang một màu sắc riêng, một giọng điệu riêng, thể hiện một tâm hồn nhạy cảm và sâu sắc.

- Một số tác phẩm tiêu biểu của bà có thể kể đến như:

+ Khoảng trời - Hố bom: Tập thơ ra đời trong thời kỳ chiến tranh, ghi lại những cảm xúc chân thật của người dân trước bom đạn.

+ Trái tim sinh nở: Tập thơ thể hiện tình yêu mãnh liệt của người mẹ dành cho con.

+ Bài thơ không năm tháng: Tập thơ mang đậm dấu ấn cá nhân, thể hiện những suy ngẫm sâu sắc về cuộc đời và con người.

+ Đề tặng một giấc mơ: Tập thơ được đánh giá cao về tính nghệ thuật và tư tưởng.

+ Cốm non: Tập thơ được dịch sang tiếng Anh và xuất bản tại Mỹ.

Lộ trình khóa học DUO sẽ được thiết kế riêng cho từng nhóm học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm 9, 10 trong mọi bài kiểm tra.

2. Soạn bài Chuyện cổ nước mình: Suy ngẫm và phản hồi 

2.1 Câu 1 trang 47 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

“Tìm những câu thơ cho biết lí do tác giả yêu chuyện cổ nước nhà”

Những câu thơ cho biết lí do tác giả yêu chuyện cổ nước nhà là:

   “Tôi yêu chuyện cổ nước tôi

Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa”

    “Nhưng bao chuyện cổ trên đời

Vẫn luôn mới mẻ rạng ngời lương tâm.”

2.2 Câu 2 trang 47 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Em hiểu thế nào về các câu thơ:

"Đời cha ông với đời tôi

Như cha ông với chân trời đã xa

Chỉ còn chuyện cổ thiết tha

        Cho tôi nhận mặt ông cha của mình"

Mẫu 1:

Qua những câu thơ trên, có thể thấy tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ đã khéo léo vẽ nên một bức tranh sinh động về mối quan hệ giữa các thế hệ. Hình ảnh so sánh "cha ông với chân trời đã xa" gợi lên một khoảng cách về thời gian và không gian. "Chân trời" là biểu tượng của sự vô tận, của những điều xa vời, khó với tới. Điều này cho thấy khoảng cách giữa các thế hệ là rất lớn, như giữa một người đứng trên mặt đất và một người ở tận chân trời. Nhưng đồng thời câu thơ cũng nhấn mạnh sự kết nối bền chặt giữa các thế hệ thông qua những câu chuyện cổ. Những câu chuyện này không chỉ đơn thuần là những câu chuyện giải trí mà còn là chiếc cầu nối giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá khứ, về cuộc sống của cha ông. Qua đó, chúng ta như được nhìn thấy gương mặt của ông cha mình, hiểu được những giá trị mà họ đã sống và gìn giữ. Tác giả muốn khẳng định rằng, dù thời gian có trôi qua, những câu chuyện cổ vẫn luôn giữ nguyên giá trị của nó, giúp chúng ta trân trọng và kế thừa những di sản văn hóa quý báu của dân tộc.   

Mẫu 2:

Những câu thơ trên trích trong bài thơ "Truyện cổ nước mình"  đã chạm đến những sợi dây cảm xúc sâu kín nhất trong lòng người đọc. Tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ đã sử dụng hình ảnh so sánh tinh tế để thể hiện sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, giữa thế hệ cha ông và thế hệ trẻ. Thời gian trôi qua, xã hội không ngừng vận động, kéo theo đó là những thay đổi lớn trong cuộc sống của con người. Tuy nhiên, những câu chuyện cổ vẫn luôn là sợi dây liên kết bền chặt, giúp chúng ta tìm thấy những giá trị chung, những điểm tựa tinh thần. Qua những câu chuyện cổ, chúng ta không chỉ được giải trí mà còn tìm thấy những giá trị nhân văn sâu sắc, những bài học về đạo đức, về cuộc sống. Đó là những câu chuyện về tình yêu thương, sự công bằng, về ước mơ và hy vọng. Chính vì vậy, truyện cổ trở thành một cầu nối giúp chúng ta xích lại gần nhau hơn, hiểu rõ hơn về cội nguồn của mình.  Việc bảo tồn và phát huy những câu chuyện cổ không chỉ là việc giữ gìn di sản văn hóa dân tộc mà còn là cách để chúng ta giáo dục thế hệ trẻ, giúp các em hiểu rõ hơn về cội nguồn của mình.

2.3 Câu 3 trang 47 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Theo em, cụm từ "người thơm" trong câu "thị thơm thị giấu người thơm" có ý nghĩa gì?”

- Cụm từ “người thơm” chỉ Nàng Tấm trong truyện Tấm Cám. Nàng chính là hình ảnh tiêu biểu cho người thơm, một cô gái hiền lành, chịu thương chịu khó.

- Trong văn hóa Việt Nam, "thơm" thường được dùng để chỉ những thứ có mùi hương dễ chịu, thanh khiết. Áp dụng vào con người, cụm từ "người thơm" trong "thị thơm thị giấu người thơm" thường ám chỉ những người có phẩm chất tốt đẹp. Cụ thể:

+ Hiền lành, nhân hậu: Họ là những người sống tốt, có tấm lòng lương thiện, luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác.

+ Trong sáng, thuần khiết: Họ là những người có tâm hồn trong sáng, không bon chen, không toan tính.

+ Đức hạnh: Họ là những người sống có đạo đức, luôn tuân thủ những chuẩn mực xã hội.

2.4 Câu 4 trang 47 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

“Qua câu thơ "Tôi nghe chuyện cổ thầm thì/ Lời cha ông dạy cũng vì đời sau", tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp gì?”

Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua câu thơ "Tôi nghe chuyện cổ thầm thì/ Lời cha ông dạy cũng vì đời sau":

- Truyện cổ là kho tàng giá trị: Tác giả muốn nhấn mạnh rằng những câu chuyện cổ tích không chỉ đơn thuần là những câu chuyện giải trí mà còn là một kho tàng giá trị văn hóa, tinh thần của dân tộc. Qua những câu chuyện này, cha ông ta đã truyền lại cho con cháu những kinh nghiệm sống, những bài học đạo đức sâu sắc.

- Lời dạy của cha ông: Câu thơ "Lời cha ông dạy cũng vì đời sau" cho thấy ý thức sâu sắc của tác giả về vai trò của những câu chuyện cổ trong việc giáo dục con người. Qua những câu chuyện này, cha ông ta muốn dạy cho con cháu những điều hay, lẽ phải, để chúng ta có thể sống tốt đẹp hơn.

- Ý nghĩa thời đại: Mặc dù được sáng tác trong quá khứ, nhưng những câu chuyện cổ vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay. Những bài học rút ra từ những câu chuyện này vẫn còn nguyên giá trị đối với cuộc sống hiện đại.

- Kế thừa và phát huy: Tác giả muốn khơi gợi ở người đọc ý thức về việc kế thừa và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống. Chúng ta cần biết ơn những gì cha ông ta đã để lại và tiếp tục truyền lại những giá trị đó cho thế hệ mai sau.

Trên đây VUIHOC đã cùng Soạn bài Chuyện cổ nước mình| Văn 6 Chân trời sáng tạo. Qua những câu chuyện cổ, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cuộc sống của cha ông, về truyền thống văn hóa của dân tộc. Từ đó, chúng ta có ý thức hơn về việc gìn giữ và phát huy những giá trị tốt đẹp đó. Để học nhiều hơn các kiến thức của các môn học thì các em hãy nhanh tay truy cập và website vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm:

• Ôn tập trang 36
• Sọ Dừa
• Em bé thông minh