Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro| Văn 6 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro: Chuẩn bị đọc

1.1 Câu 1 trang 82 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Cây lúa mang vai trò như thế nào đối với đời sống của người dân Việt Nam?

Trả lời:

- Cây lúa đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của người Việt Nam chúng ta.

+ Cây lúa là một nguồn cung cấp lớn lượng thực phẩm chính dành cho người dân Việt Nam. Thóc và gạo từ cây lúa sẽ được sử dụng nhằm chế biến thành cơm, một phần không thể thiếu ở trong bữa ăn hàng ngày của người Việt Nam. Ngoài ra, từ gạo cũng có thể sản xuất ra rất nhiều những loại bánh truyền thống như là bánh nếp, bánh chưng, bánh giầy cũng như một số các món ăn hấp dẫn như bún, phở.

+ Cây lúa không chỉ đóng vai trò quan trọng ở trong đời sống vật chất mà còn mang ý nghĩa đặc biệt trong đời sống tinh thần của người dân Việt Nam. Cây lúa đã trở thành biểu tượng cho nền văn minh lúa nước, là biểu tượng của sự gắn kết, truyền thống cùng với văn hoá của đất nước.

⇒ Với vai trò quan trọng như thế, cây lúa không chỉ đảm bảo được nguồn lương thực mà còn góp phần tạo thành bản sắc văn hoá và tinh thần cho người Việt Nam qua nhiều thế hệ.

1.2 Câu 2 trang 82 sgk văn 6/2 Chân trời sáng tạo

Hãy chia sẻ với các bạn của mình một lễ hội về cây lúa mà em biết đến?

Trả lời:

Người H'rê ở làng Vi Ô Lắc (thuộc xã Pờ Ê, huyện Kon Plông) có truyền thống làm lúa nước cho nên các sinh hoạt tín ngưỡng đa phần đều gắn liền với chu kỳ vòng đời của cây lúa. Hằng năm, người dân làng Vi Ô Lắc sẽ thường tổ chức rất nhiều lễ hội liên quan đến cây lúa.

- Với đồng bào H’rê tại làng Vi Ô Lắc, cây lúa nước mang một ý nghĩa đặc biệt quan trọng với đời sống của người dân, bởi đây không chỉ là nguồn lương thực chủ yếu giúp nuôi sống mọi người mà nó còn là nguồn thu nhập chính của mỗi gia đình. Vì thế, những nghi lễ liên quan tới vòng đời cây lúa luôn luôn giữ một vai trò quan trọng ở trong đời sống tín ngưỡng của người dân sinh sống tại nơi đây.

- Hằng năm, đồng bào H’rê tại làng Vi Ô Lắc vẫn luôn duy trì việc tổ chức rất nhiều nghi lễ liên quan tới việc trồng cấy và thu hoạch lúa như: lễ đón bầu nước thiêng, cấy lúa, gieo mạ,  thu hoạch lúa và đón lúa về kho...

- Trước khi bắt tay vào việc xuống giống gieo trồng, dân làng đã tổ chức ra một nghi lễ khá long trọng đó chính là lễ đón bầu nước thiêng. Nghi lễ này đã đánh dấu sự mở đầu cho một năm trồng cấy để tạ ơn dòng suối La Hênh (hay còn có tên gọi khác là suối Hồi Môn) đã cung cấp nguồn nước dồi dào để tưới cho đồng ruộng và cũng là nguồn nước sinh hoạt của dân làng.

- Sau nghi lễ này, dân làng sẽ cùng bắt tay vào việc chuẩn bị đất và thực hiện những nghi lễ bao gồm gieo mạ, cấy lúa...       

- Vào tháng Ba, già làng uy tín nhất ở trong Hội đồng già làng sẽ quyết định lựa chọn ra ngày để mở cửa kho thóc rồi chuẩn bị cho lễ gieo mạ. Trong ngày mở cửa kho thóc, người ta sẽ đưa những bó lúa từ trong kho qua cột thiêng (chiếc cột để treo lễ vật cúng thần), ghè rượu, cối thiêng (cối dùng để giã gạo làm bánh cúng thần), cửa buồng thiêng (nơi linh thiêng mà thần linh đang trú ngụ và kiểm soát mọi hành vi ứng xử của người H’rê ở trong chính căn nhà của họ) rồi đến cây nêu dựng ở ngoài cửa buồng thiêng. Sau nghi lễ đó, thóc sẽ được mang ra để ngâm ủ, lên mộng và gieo mạ. Đến khi cây mạ đủ tuổi để cấy, người H’rê lại thực hiện một nghi lễ khác đó chính là lễ cấy lúa. Tới tháng Sáu, dân làng Vi Ô Lắc còn tiến hành thêm một nghi lễ nữa nhằm cầu mong cho cây lúa được sinh sôi và phát triển tốt...

- Đến tháng Tám, khi lúa đã bắt đầu chín, Hội đồng già làng sẽ họp bàn để lựa chọn ra một ngày thực hiện nghi lễ đón lúa từ ruộng đưa về kho thóc.

- Vào tháng Mười, người dân làng Vi Ô Lắc còn tổ chức thêm một nghi lễ cúng ruộng lúa khác nữa mang tên Tết chuột.

- Những lễ hội về cây lúa của người H’rê không chỉ thể hiện sự tín ngưỡng thờ cúng thần linh mà còn là dịp để cho bà con trong làng gặp gỡ và giao lưu trao đổi với nhau về những vấn đề ở trong cuộc sống.

2. Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro: Trải nghiệm cùng văn bản

Cây nêu có trong lễ cúng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù ra sao?

-  Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm từ cây vàng nghệ và thân buộc lá dứa

-  Cây nêu ở trong lễ cúng Thần Lúa có hình thù như sau:

+ Có hình bông lúa lớn, thể hiện được sự quan trọng của cây lúa ở trong đời sống của người Việt Nam.

+ Phía trên cây nêu thường được gắn chùm lúa nhiều hạt, đây là biểu trưng cho sự mùa màng bội thu cũng là nguồn cung cấp lương thực quan trọng

+ Cây nêu thường có bốn tia tỏa ra bốn hướng, điều này tượng trưng cho sự bao quát, bảo vệ và phát triển đồng bộ của vùng đất.

+ Hai tia gắn lông chim chèo bẻo và hai tia gắn lông gà, đây có thể là những yếu tố trang trí giúp làm tăng thêm tính thẩm mỹ và linh thiêng cho cây nêu.

Khóa học DUO cung cấp cho các em nền tảng kiến thức vững chắc, bứt phá điểm 9+ trong mọi bài kiểm tra trên lớp.

3. Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro: Suy ngẫm và phản hồi  

3.1 Câu 1 trang 84 sgk văn 6/2 chân trời sáng tạo

Những dấu hiệu nào đã giúp em nhận biết được Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin? Theo em văn bản này được viết với mục đích gì?

Trả lời:

- Những dấu hiệu giúp em nhận biết được Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin chính là:

+ Văn bản phía trên có mục đích truyền tải thông tin về một lễ cúng, đó chính là: lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro

+ Có Sa- po là đoạn văn ngắn nằm ở ngay dưới nhan đề, nhằm tóm tắt lại nội dung cho văn bản: Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro

+ Những hoạt động của văn bản được trình bày theo một trình tự thời gian nhất định: Bắt đầu lễ, cho đến trong quá trình làm lễ và cuối cùng đến khi kết thúc lễ cúng.

+ Kết hợp tường thuật với miêu tả và biểu cảm, kết hợp sử dụng phương tiện ngôn ngữ với phương tiện ngôn ngữ phi ngôn ngữ.

+ Thông tin về sự kiện luôn đảm bảo được tính chính xác và độ tin cậy.

3.2 Câu 2 trang 84 sgk văn 6/2 chân trời sáng tạo

Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro bao gồm những hoạt động nào? Các hoạt động đó được liệt kê theo trình tự gì?

Trả lời:

- Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro bao gồm những hoạt động đó là:

+ Làm cây nêu

+ Rước hồn lúa

+ Mang gùi ra rẫy

+ Vái các thần linh để cắt bụi lúa đem về

+ Đọc lời khấn

+ Dự tiệc

- Các hoạt động này được thực hiện theo một trình tự thời gian nhất định như sau:

+ Bắt đầu buổi lễ bằng việc làm cây nêu.

+ Trong quá trình làm lễ cúng, những hoạt động khác như rước hồn lúa, mang gùi ra rẫy, vái các thần linh để cắt bụi lúa đem về và đọc lời khấn sẽ được diễn ra.

+ Kết thúc lễ cúng, mọi người đều sẽ tham gia dự tiệc để kết thúc buổi lễ một cách trang trọng và vui vẻ nhất.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

3.3 Câu 3 trang 84 sgk văn 6/2 chân trời sáng tạo

Trong đoạn văn dưới đây câu nào tường thuật lại sự kiện, câu nào miêu tả sự kiện và câu nào thể hiện cảm xúc của người viết?

Trả lời:

- Trong đoạn văn: 

Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc. Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn chia,... Thật tưng bừng, náo nhiệt!

Câu tường thuật sự kiện đó là:

+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.

+ Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác.

- Trong đoạn văn thì câu miêu tả sự kiện là:

+ Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn chia,...

- Trong đoạn văn thì câu miêu tả sự kiện là:

+ Thật tưng bừng, náo nhiệt!

3.4 Câu 4 trang 84 sgk văn 6/2 chân trời sáng tạo

Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro có phải là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện hay không? Hãy lí giải?

Trả lời:

- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro chính là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện.

- Lí giải:

+ Vì văn bản này đã giới thiệu và thuyết minh vô cùng chi tiết về Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro, mô tả lại các hoạt động, nghi lễ và ý nghĩa của sự kiện ấy. Điều này giúp cho người đọc có thể hiểu rõ và hình dung ra được quá trình diễn ra của lễ cúng.

+ Văn bản trình bày các thông tin theo một trình tự thời gian nhất định, từ bước chuẩn bị cho đến các hoạt động ở trong lễ cúng, cuối cùng là bước kết thúc, giúp cho người đọc có thể theo dõi và hiểu rõ được sự kiện.

+ Văn bản kết hợp tường thuật với miêu tả cụ thể, sử dụng ngôn ngữ vô cùng phong phú và hình ảnh sinh động giúp tạo ra một bức tranh sống động về sự kiện.

+  Thông tin ở trong văn bản đảm bảo được tính chính xác và độ tin cậy để truyền đạt đúng về Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro một cách chính xác, đầy đủ nhất.

3.5 Câu 5 trang 84 sgk văn 6/2 chân trời sáng tạo

Văn bản giúp em hiểu những gì về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên?

Trả lời:

- Văn bản đã giúp em hiểu về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là:

 + Lễ cúng Thần Lúa là một nét sinh hoạt văn hoá độc đáo. Đây là một phần không thể nào thiếu trong di sản văn hoá của người Chơ-ro, thể hiện được sự đa dạng và đặc trưng văn hóa của dân tộc.

+ Qua lễ cúng Thần Lúa, chúng ta có thể cảm nhận được sự hòa hợp và tương tác tích cực giữa con người với thiên nhiên. Đây là cơ hội để người dân được thể hiện lòng biết ơn đối với thiên nhiên, nhận thức được sự phụ thuộc và liên kết chặt chẽ giữa con người với môi trường tự nhiên.

+ Lễ cúng Thần Lúa cũng thể hiện ước mơ của con người Chơ-ro về một cuộc sống thật hạnh phúc, bền vững và phong phú từ những món quà vô cùng quý giá mà thiên nhiên đã ban tặng. Điều này thể hiện được sự tôn trọng và biết ơn đối với những điều tốt đẹp mà thiên nhiên đã mang lại cho cuộc sống.

Phía trên là phần Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro Văn 6 Chân trời sáng tạo được VUIHOC trình bày vô cùng chi tiết. Văn bản đã trình bày một cách cụ thể, rõ ràng và sinh động về một lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro, đem tới những thông tin bổ ích và hấp dẫn cho người đọc từ đó cho thấy ý nghĩa cũng như nét đẹp trong văn hóa của cộng đồng.

Ngoài phần Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro| Văn 6 Chân trời sáng tạo, nếu các em cần tham khảo thêm cách soạn bài văn khác hoặc các môn học khác thì các em hãy truy cập vào website của VUIHOC là vuihoc.vn ngay để có thể đăng ký khóa học bổ ích cho mình. Ngoài ra, các em còn được giảng dạy chi tiết về những bài soạn và được giải đáp cho tất cả những thắc mắc từ phía các thầy cô giáo của VUIHOC vừa giỏi lại vô cùng nhiệt huyết nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Cô bé bán diêm
• Kể lại một trải nghiệm của bản thân
• Ôn tập trang 79