Soạn bài Sọ Dừa| Văn 6 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Sọ Dừa: Chuẩn bị đọc

Câu 1 trang 39 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

 “Đã bao giờ em đánh giá người khác chỉ qua hình thức bên ngoài? Cách đánh giá như vậy có chính xác không?”

- Chắc chắn rồi, em đã từng đánh giá người khác chỉ qua hình thức bên ngoài. Bởi đôi khi, chỉ cần một cái nhìn đầu tiên, chúng ta đã hình thành những ấn tượng ban đầu về một người dựa trên ngoại hình, phong cách ăn mặc, hay cách họ thể hiện bản thân. Đây là một phản ứng tự nhiên của con người

- Cách đánh giá như vậy không hoàn toàn chính xác bởi hình thức bên ngoài chỉ là một phần rất nhỏ của con người. Nó không thể phản ánh đầy đủ về tính cách, trí tuệ, tài năng, hay những giá trị bên trong của một người.

+ Ngoại hình có thể thay đổi: Phong cách ăn mặc, kiểu tóc, thậm chí cả vóc dáng đều có thể thay đổi theo thời gian và hoàn cảnh.

+ Ngoại hình không quyết định tất cả: Nhiều người tài năng, tốt bụng lại không có một ngoại hình bắt mắt. Ngược lại, có những người bề ngoài hào nhoáng nhưng lại không có phẩm chất tốt.

Câu 2 trang 39 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

“Nhan đề văn bản gợi cho em liên tưởng gì?”

Nhan đề "Sọ dừa" gợi cho em rất nhiều liên tưởng thú vị và sâu sắc.

- Hình ảnh độc đáo: Nhan đề "Sọ Dừa" ngay lập tức gợi lên hình ảnh một nhân vật có hình dáng kỳ lạ, khác biệt so với những người bình thường. Điều này tạo ra sự tò mò và hấp dẫn, khiến người đọc muốn tìm hiểu xem nhân vật này sẽ có những câu chuyện như thế nào.

- Sự yếu đuối: Sọ dừa tượng trưng cho sự yếu đuối, bất lực của một đứa trẻ không có chân tay. Điều này gợi lên sự đồng cảm và lòng trắc ẩn của người đọc.

- Sự ẩn chứa: Bên trong lớp vỏ cứng của quả dừa là phần thịt trắng mềm mại. Điều này gợi ý rằng bên trong vẻ ngoài khác biệt, Sọ Dừa ẩn chứa một tâm hồn trong sáng, lương thiện.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

2. Soạn bài Sọ Dừa: Trải nghiệm cùng văn bản

2.1 Những chi tiết trong phần mở đầu giúp em biết được gì về nhân vật Sọ Dừa? 

Những chi tiết trong phần mở đầu giúp em biết được những điều về nhân vật Sọ Dừa:

- Sọ Dừa là con của một cặp vợ chồng nghèo khổ, cậu mồ côi cha khi còn ở trong bụng mẹ. 

- Sọ Dừa có xuất thân vô cùng đặc biệt. Mẹ Sọ Dừa uống nước trong cái gáo dừa mà có cậu. Đây là một chi tiết vô cùng kỳ lạ và khác biệt so với những đứa trẻ bình thường khác.

- Lúc vừa sinh ra, Sọ Dừa có hình dáng kỳ lạ, khác biệt so với người thường, không chân không tay, tròn như cái sọ dừa. Điều này khiến cậu bị mọi người xa lánh và kỳ thị. Tuy nhiên, bên trong vẻ ngoài khác lạ ấy, Sọ Dừa lại ẩn chứa một tâm hồn lương thiện và tốt bụng.

2.2 Theo em, Sọ Dừa tìm được lễ vật hay không?

Sọ Dừa hoàn toàn có thể tìm được đầy đủ lễ vật mà phú ông đưa ra, bởi:

- Cậu mang trong mình những điều bí ẩn và có thể có những khả năng đặc biệt mà người khác không có. Điều này giúp cậu vượt qua những khó khăn và thử thách.

- Khi cậu đã nài nỉ mẹ sang để hỏi cưới, thì chắc chắn cậu đã chuẩn bị sẵn sàng những thứ cần thiết rồi.

Duy nhất khóa học DUO tại VUIHOC dành riêng cho cấp THCS, các em sẽ được học tập cùng các thầy cô đến từ top 5 trường chuyên toàn quốc. Nhanh tay đăng ký thôi !!!!

3. Soạn bài Sọ Dừa: Suy ngẫm và phản hồi 

3.1 Câu 1 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

“Truyện cổ tích thường kể về nhân vật bất hạnh (người mồ côi, người mang lốt vật...), nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh. Theo em, Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật nào?”

Nhân vật Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật bất hạnh - người mang lốt vật bởi cậu có ngoại hình đặc biệt. Sọ Dừa sinh ra với hình dáng khác thường, giống như một quả dừa, không có tay chân. Điều này khiến cậu trở nên khác biệt so với những người xung quanh, bị mọi người xa lánh và kỳ thị . Bởi vậy, cậu gặp phải nhiều khó khăn, trở ngại trong cuộc sống.

3.2 Câu 2 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Sắp xếp lại các sự việc theo đúng trình từ xảy ra trong truyện:”

Sắp xếp lại theo thứ tự đúng là a → h → b → d → đ → e → c → g

a. Bà mẹ đi hái củi, uống nước trong sọ dừa rồi có mang, sinh ra Sọ Dừa dị hình dị dạng.

h. Sọ Dừa xin đi chăn bò ở nhà phú ông để phụ giúp mẹ già.

d. Ở nhà phú ông, Sọ Dừa gặp được cô Út và kết hôn với cô, trút bỏ lốt xấu xí.

b. Sọ Dừa chăm lo học hành, đỗ trạng và đi sứ.

e. Nhờ làm theo lời dặn của chồng, người vợ thoát nạn và sống trên đảo hoang.

c. Sọ Dừa đi sứ về, hết sức vui mừng khi gặp lại vợ trên đảo.

g. Hai người chị xấu hổ bỏ đi biệt xứ.

3.3 Câu 3 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Phẩm chất của nhân vật trong truyện cổ tích thường được bộc lộ qua chuỗi hành động xuyên suốt tác phẩm. Điều này được thể hiện như thế nào qua nhân vật Sọ Dừa?”

Phẩm chất của nhân vật Sọ Dừa được bộc lộ qua chuỗi hành động xuyên suốt tác phẩm một cách rõ nét:

- Chăm chỉ, cần mẫn: Sọ Dừa được giao việc chăn bò nhưng chàng không hề lười biếng. Ngược lại, chàng chăm sóc đàn bò rất cẩn thận, khiến bò con nào con nấy đều béo tốt. Điều này cho thấy Sọ Dừa là một người rất chăm chỉ và có trách nhiệm với công việc được giao.

- Thông minh, tài năng: Sọ Dừa không chỉ giỏi chăn bò mà còn rất thông minh. Chàng có tài thổi sáo hay, lại còn đỗ trạng nguyên. Những thành tích này chứng tỏ Sọ Dừa là một người có năng khiếu và luôn nỗ lực học hỏi.

- Hiếu thảo: Sọ Dừa luôn nghĩ đến mẹ, muốn mẹ được sống hạnh phúc. Chàng đã nhiều lần giúp đỡ mẹ, từ việc chăn bò kiếm tiền đến việc tìm vợ hiền. Tình cảm sâu nặng của Sọ Dừa dành cho mẹ thể hiện qua những hành động cụ thể.

- Kiên trì, nhẫn nại: Sọ Dừa phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách trong cuộc sống, từ việc bị mọi người kỳ thị đến việc vượt qua các kỳ thi. Tuy nhiên, chàng không hề nản lòng mà luôn kiên trì vượt qua mọi khó khăn.

- Lòng tốt, nhân hậu: Sọ Dừa là một người tốt bụng, luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác. Chàng không hề oán trách số phận bất hạnh của mình mà luôn giữ một thái độ lạc quan, yêu đời.

3.4 Câu 4 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Hãy chỉ ra các yếu tố kì ảo được sử dụng trong truyện Sọ Dừa. Theo em, các yếu tố kì ảo trong truyện này có vai trò gì?”

- Các yếu tố kì ảo chính:

+ Sự ra đời kì lạ của Sọ Dừa: Bà mẹ uống nước trong một cái sọ dừa và sinh ra Sọ Dừa, một đứa trẻ không tay chân, tròn như quả dừa. Đây là một chi tiết hoàn toàn phi thực tế, tạo ra sự tò mò và bất ngờ cho người đọc.

+ Khả năng biến hình của Sọ Dừa: Khi đi chăn bò, Sọ Dừa có thể biến thành một chàng trai khôi ngô tuấn tú. Khả năng kì lạ này giúp Sọ Dừa vượt qua hình hài khác biệt của mình để hòa nhập với cuộc sống và tìm được hạnh phúc.

+ Những sự kiện bất thường: Việc Sọ Dừa chăn bò giỏi mặc dù không có tay chân, việc vợ Sọ Dừa bị hại và biến thành cá, rồi lại trở về dưới hình dạng con người đều là những sự kiện vượt ngoài quy luật tự nhiên, tạo nên tính hấp dẫn và kỳ bí cho câu chuyện.

- Vai trò của các yếu tố kì ảo:

+ Tăng tính hấp dẫn: Các yếu tố kì ảo làm cho câu chuyện trở nên ly kỳ, hấp dẫn, thu hút sự tò mò và trí tưởng tượng của người đọc, đặc biệt là trẻ em.

+ Thể hiện ước mơ và khát vọng: Những yếu tố kì ảo trong truyện thường là hiện thân của những ước mơ, khát vọng của con người về một cuộc sống tốt đẹp hơn, công bằng hơn. + + Trong trường hợp của Sọ Dừa, đó là ước mơ về một cuộc sống hạnh phúc, được yêu thương và công nhận của một người bị khiếm khuyết về hình dáng.

+ Tạo nên những bài học sâu sắc: Qua những tình huống kì ảo, truyện cổ tích gửi gắm những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống. Trong truyện Sọ Dừa, các yếu tố kì ảo giúp làm nổi bật phẩm chất tốt đẹp của nhân vật chính, qua đó khẳng định rằng vẻ đẹp tâm hồn mới là điều quan trọng nhất.

+ Giải thích những hiện tượng tự nhiên: Một số yếu tố kì ảo trong truyện cổ tích đôi khi được sử dụng để giải thích những hiện tượng tự nhiên mà con người chưa hiểu rõ. Tuy nhiên, trong truyện Sọ Dừa, các yếu tố kì ảo chủ yếu phục vụ mục đích nghệ thuật và giáo dục.

3.5 Câu 5 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

“Xác định đề tài của truyện.”

Truyện cổ tích Sọ Dừa là một minh chứng sinh động cho giá trị đích thực của con người. Qua hình ảnh chàng Sọ Dừa với vẻ ngoài khác thường nhưng lại sở hữu tấm lòng vàng, tác giả muốn khẳng định rằng vẻ đẹp bên ngoài chỉ là một lớp vỏ mỏng manh, còn giá trị của một con người nằm ở những phẩm chất tốt đẹp bên trong. Sọ Dừa, với sự chăm chỉ, hiền lành và trung thực, đã chứng minh cho chúng ta thấy rằng, dù có hình dạng khác biệt đi chăng nữa, nếu ta có một trái tim lương thiện và những hành động tốt đẹp, ta vẫn sẽ được mọi người yêu quý và tôn trọng. Qua câu chuyện, người đọc nhận ra rằng, vẻ đẹp thực sự của con người không nằm ở ngoại hình mà ở chính tâm hồn, nhân cách và những việc làm có ý nghĩa của họ.

3.6 Câu 6 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Cho biết chủ đề của truyện.”

Qua hình ảnh chàng Sọ Dừa với vẻ bề ngoài khác thường nhưng lại sở hữu tấm lòng vàng, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về sự công bằng trong cuộc sống. Dù bị kỳ thị và đối xử bất công, Sọ Dừa vẫn luôn cố gắng và cuối cùng đã đạt được hạnh phúc. Bên cạnh đó, câu chuyện còn ca ngợi tình yêu chân thành, vượt qua mọi rào cản. Tình yêu giữa Sọ Dừa và cô út là minh chứng rõ nét cho điều đó. Qua hình tượng các nhân vật, truyện cũng đề cao những giá trị đạo đức tốt đẹp như siêng năng, trung thực, nhân hậu và lên án những thói xấu như lười biếng, ích kỉ, đố kị.

3.7 Câu 7 trang 42 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

 “Qua truyện Sọ Dừa, em học gì về cách nhìn nhận, đánh giá con người?”

Qua truyện Sọ Dừa, em học được những bài học sâu sắc về cách nhìn nhận, đánh giá con người:

- Truyện Sọ Dừa dạy chúng ta không nên đánh giá một người chỉ qua vẻ bề ngoài. Sọ Dừa ban đầu có hình dáng kỳ lạ, khác thường, nhưng bên trong cậu là một người hiền lành, chăm chỉ và tài giỏi. Điều này cho thấy, vẻ đẹp bên ngoài không phải là tất cả, mà phẩm chất bên trong mới là điều đáng quý.

- Thứ hai, câu chuyện đề cao lòng nhân hậu và sự bao dung. Cô út, người vợ của Sọ Dừa, đã không vì vẻ bề ngoài khác lạ của chàng mà khinh thường, ngược lại, cô đã đối xử với Sọ Dừa rất tốt. Điều này cho thấy, lòng nhân hậu và sự bao dung sẽ giúp chúng ta nhìn thấy những giá trị tốt đẹp ở người khác.

- Cuối cùng, truyện Sọ Dừa cũng nói lên sự công bằng của cuộc sống. Sọ Dừa, dù ban đầu bị mọi người khinh thường, cuối cùng vẫn được đền đáp xứng đáng. Cậu trở thành một người thành đạt, có địa vị trong xã hội. Điều này cho thấy, thiện sẽ được thiện báo, ác sẽ được ác báo.

Trên đây VUIHOC đã cùng Soạn bài Sọ Dừa| Ngữ Văn 6 Chân trời sáng tạo. Tác phẩm không chỉ giúp chúng ta được giải trí mà còn rút ra những bài học sâu sắc về cuộc sống. Câu chuyện dạy chúng ta về lòng nhân hậu, sự kiên trì và ý nghĩa của vẻ đẹp tâm hồn. Để học nhiều hơn các kiến thức của các môn học thì các em hãy nhanh tay truy cập và website vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Tóm tắt nội dung chính của một văn bản bằng sơ đồ 
• Thảo luận nhóm nhỏ về một vấn đề cần có giải pháp thống nhất
• Ôn tập trang 36