Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 78| Văn 6 Cánh diều
Bạn muốn học tốt môn Văn lớp 6 và tự tin hơn khi sử dụng tiếng Việt? Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 78| Văn 6 Cánh diều sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời, giúp bạn củng cố kiến thức ngữ pháp, từ vựng, và rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả. Hãy cùng VUIHOC khám phá bài học để có thể học tập hiệu quả và yêu thích môn Văn hơn.
Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 78| Văn 6 Cánh diều
1. Câu 1 trang 78 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Giải thích nghĩa của các thành ngữ (in đậm) trong những câu dưới đây”
a. “lớn nhanh như thổi”
- Nghĩa đen: Chỉ sự phát triển, tăng trưởng rất nhanh chóng, vượt bậc, giống như gió thổi mạnh mẽ, không gì cản được.
- Nghĩa bóng: Dùng để chỉ sự phát triển nhanh chóng, mạnh mẽ của một người, vật hoặc sự việc nào đó. Trong câu này, "lớn nhanh như thổi" được dùng để miêu tả tốc độ lớn nhanh chóng của Gióng, ăn bao nhiêu cũng không đủ no và áo vừa mặc đã bị căng đứt chỉ.
b. “hôi như cú mèo”
- Nghĩa đen: Chỉ mùi hôi thối, khó chịu, giống như mùi hôi đặc trưng của loài cú mèo.
- Nghĩa bóng: Dùng để chỉ mùi hôi thối, rất khó chịu, gây cảm giác ghê tởm. Trong câu này, "hôi như cú mèo" được dùng để chỉ mùi hôi trên người đối tượng, khiến người nói cảm thấy khó chịu và không thể chịu được.
c. “cá chậu chim lồng”
- Nghĩa đen: Chỉ những con cá sống trong chậu, chim sống trong lồng.
- Nghĩa bóng: Chỉ những người sống trong cảnh bị giam cầm, mất tự do, giống như cá trong chậu, chim trong lồng. Trong câu này, "cá chậu chim lồng" được dùng để chỉ những con vật nuôi của hai đứa trẻ, chúng bị nuôi nhốt và không được tự do.
d. “bể cạn non mòn”
- Nghĩa đen: Chỉ biển cạn nước, núi bị mài mòn theo thời gian.
- Nghĩa bóng: Chỉ sự thay đổi lớn lao của thời gian, của hoàn cảnh, khi mọi thứ có thể bị biến đổi, suy thoái, giống như biển cạn nước, núi mòn. Trong câu này, "bể cạn non mòn" được dùng để chỉ sự tàn phai của thời gian, nhưng tình mẹ con vẫn không thay đổi, mẹ vẫn luôn hát ru con.
e. “buôn thúng bán bưng…”
- Nghĩa đen: Chỉ những người làm nghề buôn bán nhỏ, thường là những người nghèo khó, buôn bán những mặt hàng nhỏ lẻ, không có vốn liếng lớn.
- Nghĩa bóng: Chỉ những người lao động nghèo khổ, sống bằng nghề buôn bán nhỏ, phải tần tảo, kiếm sống qua ngày. Trong câu này, "buôn thúng bán bưng" được dùng để chỉ những người lao động nghèo khổ, sống bằng nghề buôn bán nhỏ.
Lộ trình khóa học DUO dành riêng cho cấp THCS sẽ được thiết kế riêng cho từng em học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước tăng 3 - 6 điểm trong bài thi của mình.
2. Câu 2 trang 79 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Thành ngữ ở các câu a, b trong bài tập 1 đều gồm hai yếu tổ có quan hệ so sánh với nhau (được biểu thị bởi từ như chỉ sự so sánh). Hãy tìm thêm một số thành ngữ được câu tạo theo kiểu như vậy và giải thích nghĩa của chúng.”
| Thành ngữ | Giải thích ý nghĩa |
| Anh em như thể tay chân | Ví von mối quan hệ giữa anh em ruột thịt với nhau như là tay và chân trên cơ thể. Ý chỉ sự gắn bó, khăng khít, không thể tách rời và luôn nương tựa, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống. |
| Nhanh như chớp | Thành ngữ này dùng để chỉ tốc độ rất nhanh, nhanh đến mức không thể nhìn thấy hoặc bắt kịp, giống như tia chớp trên bầu trời. |
| Lúng túng như gà mắc tóc | Miêu tả trạng thái bối rối, vụng về, không biết xử lý tình huống như thế nào, giống như con gà bị mắc tóc vào chân, không thể cựa quậy được. |
| Thương người như thể thương thân | Thể hiện lòng nhân ái, sự đồng cảm và tình yêu thương giữa con người với nhau. Khuyên chúng ta nên đối xử tốt với mọi người xung quanh, bởi vì ai cũng có thể gặp khó khăn và cần sự giúp đỡ. |
| Khỏe như trâu | Thành ngữ này miêu tả sức khỏe rất tốt, mạnh mẽ, dẻo dai, giống như sức khỏe của loài trâu, một loài vật thường được dùng để kéo cày, chở đồ nặng. |
3. Câu 3 trang 79 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Thành ngữ ở các câu c, d trong bài tập 1 đều gồm hai về tương ứng với nhau (trong đó có sự đan xen giữa các từ ở môi về). Ví dụ: cá - chim, chậu - lông; bê - non, cạn - mòn. Hãy tìm thêm một số thành ngữ được cấu tạo theo kiểu như vậy và giải thích nghĩa của chúng.”
| Thành ngữ | Giải thích ý nghĩa |
| Chân cứng đá mềm | Chỉ ý chí kiên cường, bền bỉ, có thể vượt qua mọi khó khăn, thử thách. "Chân cứng" chỉ sự vững vàng, kiên định, "đá mềm" chỉ sự khó khăn, thử thách. |
| Ăn cây táo, rào cây sung | Chỉ hành động không biết ơn, bội bạc, vong ân bội nghĩa, chỉ biết hưởng thụ mà không biết đền đáp, giúp đỡ người khác. "Ăn cây táo" là hưởng thụ thành quả, "rào cây sung" là hành động phá hoại, gây hại. |
| Lên thác xuống ghềnh | Thành ngữ này diễn tả cuộc sống đầy gian nan, thử thách, phải trải qua nhiều khó khăn, nguy hiểm. "Thác" và "ghềnh" là những địa hình hiểm trở, tượng trưng cho những chông gai, thử thách trong cuộc sống. |
| Bán anh em xa, mua láng giềng gần | Thành ngữ này đề cao vai trò quan trọng của những người hàng xóm xung quanh, khuyên chúng ta nên coi trọng tình làng nghĩa xóm hơn là những mối quan hệ xa vời. |
| Nước chảy hoa trôi | Thành ngữ này thường được dùng để chỉ những người phụ nữ có số phận long đong, trôi nổi, không được hạnh phúc. "Nước chảy" và "hoa trôi" tượng trưng cho sự vô định, không ổn định, không làm chủ được cuộc đời. |
4. Câu 4 trang 79 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Ghép thành ngữ ở cột bên trái với nghĩa tương ứng ở cột bên phải. Cho biết các thành ngữ ấy sử dụng biện pháp tu từ nào?”
- Các thành ngữ trên sử dụng 2 biện pháp tu từ: phép đối và ẩn dụ.
>> Xem thêm: Soạn văn 6 Cánh diều
5. Câu 5 trang 79 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Tìm các dấu chấm phẩy được dùng trong những câu dưới đây và chỉ ra tác dụng của chúng trong câu”
a) Có hai dấu chấm phẩy trong đoạn văn.
+ Dấu chấm phẩy thứ nhất: "Khóc khi nhớ đến bạn bè, đồng chí từng chia bùi sẻ ngọt;". Tác dụng của dấu chấm phẩy này là để phân tách các thành phần trong một chuỗi liệt kê các lý do khiến Nguyên Hồng khóc. Các thành phần này đều là các cụm từ chỉ nguyên nhân, và chúng được liệt kê một cách rõ ràng, mạch lạc nhờ dấu chấm phẩy.
+ Dấu chấm phẩy thứ hai: "khóc khi nghĩ đến đời sống khổ cực của nhân dân mình ngày trước;". Tác dụng tương tự như dấu chấm phẩy thứ nhất, phân tách một thành phần khác trong chuỗi liệt kê các lý do khiến Nguyên Hồng khóc.
b) Có một dấu chấm phẩy trong đoạn văn.
+ "lúc Lê Lợi sinh ra có ánh sáng đô đầy nhà, mùi hương lạ khắp xóm; còn Nguyễn Huệ, khi ra đời, có hai con hổ chầu hai bên.". Tác dụng của dấu chấm phẩy này là để phân tách hai ý trong vị ngữ của một câu ghép. Hai vế câu này kể về hai sự kiện khác nhau, nhưng có liên quan đến nhau về mặt nội dung (đều là những chi tiết kỳ lạ trong sự kiện ra đời của các nhân vật lịch sử).
6. Câu 6 trang 79 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 — 7 dòng) về một tác phẩm, tác giả hoặc nhân vật trong những tác phẩm văn học em đã học; trong đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh như trong câu sau:
Có thể nói mỗi dòng chữ ông viết ra là một dòng nước mắt nóng bông tình xót thương ép thẳng ra từ trái tim vô cùng nhạy cảm của mình.
(Nguyên Đăng Mạnh)
Mẫu 1:
Nhà thơ Tố Hữu là một trong những cây đại thụ của nền văn học Việt Nam hiện đại. Thơ của ông mang đậm chất trữ tình chính trị, phản ánh những giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc. Ngòi bút của Tố Hữu vừa mạnh mẽ, hào sảng, vừa đằm thắm, thiết tha. Mỗi vần thơ của ông như một nốt nhạc ngân vang, chạm đến trái tim người đọc. Có thể nói, mỗi dòng chữ ông viết ra là một dòng nước mắt nóng bỏng tình xót thương, yêu mến, tự hào ép thẳng ra từ trái tim vô cùng nhạy cảm của mình. Thơ Tố Hữu không chỉ là những vần thơ, đó còn là tiếng nói của một con người yêu nước, một nghệ sĩ tài hoa, một nhân chứng lịch sử.
Mẫu 2:
"Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm là một trường ca đồ sộ, là bản anh hùng ca về lịch sử đấu tranh và dựng nước của dân tộc Việt Nam. Tác phẩm không chỉ tái hiện lại những trang sử hào hùng của đất nước mà còn khơi dậy lòng tự hào, tình yêu quê hương sâu sắc trong lòng mỗi người đọc. Mỗi câu thơ trong "Đất Nước" như một viên gạch vững chắc, góp phần xây nên bức tường thành Tổ quốc. Có thể nói, "Đất Nước" là bài thơ của non sông, là tiếng nói của lịch sử, là lời tri ân của Nguyễn Khoa Điềm dành cho quê hương, đất nước. Tác phẩm này không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một phần máu thịt của mỗi người con đất Việt.
HỌC ONLINE CÙNG GIÁO VIÊN TOP 5 TRƯỜNG ĐIỂM QUỐC GIA
Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT:
⭐ Xây dựng lộ trình học cá nhân hóa, giúp con tăng 3 - 6 điểm chỉ sau 1 khóa học
⭐ Học chắc - ôn kỹ, tăng khả năng đỗ vào các trường chuyên cấp 2, cấp 3
⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo mong muốn và thời gian biểu cá nhân
⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô, hỗ trợ con 24/7
⭐ Học lý thuyết đi đôi với thực hành, kết hợp chơi và học giúp con học hiệu quả
⭐ Công nghệ AI cảnh báo học tập tân tiến, giúp con tập trung học tập
⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập được biên soạn bởi các thầy cô TOP 5 trường điểm quốc gia
Trải nghiệm khóa học DUO hoàn toàn miễn phí ngay!!
Trên đây VUIHOC đã cùng Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 78| Văn 6 Cánh diều. Bài soạn không chỉ giúp bạn hoàn thành bài tập mà còn khơi gợi niềm yêu thích tiếng Việt, ngôn ngữ mẹ đẻ của chúng ta. Để học nhiều hơn các kiến thức của các môn học thì các em hãy nhanh tay truy cập và website vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!
>> Mời bạn tham khảo thêm:
