Soạn bài Vẻ đẹp của sông Đà| SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Vẻ đẹp của sông Đà SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Nội dung chính của văn bản: Văn bản trên nói về vẻ đẹp kì vĩ của dòng sông Đà miền Tây Bắc với nét hung bạo nhưng lại đầy vẻ trữ tình qua các góc nhìn khác nhau của tác giả.

1. Câu 1 Trang 20 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 1 Chân trời sáng tạo 

Vẻ đẹp của dòng Sông Đà hiện lên như thế nào ở trong văn bản và được miêu tả từ những góc nhìn nào của tác giả? Những từ ngữ, hình ảnh nào thể hiện lên những vẻ đẹp của dòng Sông Đà từ những góc nhìn đó?

Câu trả lời chi tiết:

- Vẻ đẹp của dòng sông Đà hiện lên với những nét đẹp vừa hung bạo, nhưng lại đầy những nét trữ tình.

- Vẻ đẹp của dòng sông Đà được tác giả miêu tả từ một góc nhìn từ trên chiếc tàu bay nhìn xuống phía dưới:

+ “… cái dây thừng ngoằn ngoèo dưới chân mình kia lại chính là cái con sông hằng năm và đời đời kiếp kiếp làm mình làm mẩy với con người Tây Bắc và phản ứng giận dỗi vô tội vạ với người lái đò Sông Đà.”

+ “… càng thấy quen thuộc với từng nét sông tãi ra trên đại dương đá lờ lờ bóng mây dưới chân mình. Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đâu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng Hai và cuồn cuộn mùi khói núi Mèo đốt nương xuân.

+ …

- Vẻ đẹp của dòng sông Đà được tác giả miêu tả từ một góc nhìn đang ngồi ở trên một  chiếc thuyền đang trôi ở trên dòng sông.

+ “Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tịnh không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nón búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm…”

→ Những kết luận chính: Vẻ đẹp kì vĩ của dòng Sông Đà được tác giả Nguyễn Tuân miêu tả qua nhiều góc nhìn khác nhau, những góc nhìn ấy  đã tạo nên một bức tranh về sông nước của miền Tây Bắc vừa giữ cho mình một vẻ đẹp vô cùng hùng vĩ, dữ dội, nhưng cũng vừa đầy nét thơ mộng, trữ tình, và cả trong đó là nét vừa bí ẩn, huyền ảo.

>> Xem thêm: Soạn văn 9 chân trời sáng tạo

2. Câu 2 Trang 20 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Em hãy phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh ở trong các câu văn dưới đây:

- Con Sông Đà tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng Hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân.

- Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa.

Câu trả lời chi tiết:

Câu văn số 1:

Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng Hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân.

+ Hình ảnh con sông Đà với đặc điểm tuôn dài - như một áng tóc đầy vẻ trữ tình, đầu tóc chân tóc với sự ẩn hiện trong hình bóng của mây trời miền núi Tây Bắc bung nở  lên màu sắc của hoa ban, hoa gạo nở rộ vào độ  tháng Hai,  mây cuồn cuộn mù sương khói núi Mèo đốt nương xuân.

- Tác dụng của việc sử dụng biện pháp so sánh ở câu văn trên là:

+ Làm cho câu văn tăng thêm được vẻ đẹp đầy tính sinh động, gợi hình, gợi cảm và đậm chất thơ

+ Tác giả đem so sánh những vẻ đẹp của dòng sông Đà thuôn dài như áng tóc đậm vẻ trữ tình cho chúng ta thấy được rằng dòng sông Đà hiện lên như một người con gái có trong mình một áng tóc dài, lộ lên một vẻ đẹp vô cùng kiều diễm, nhưng cũng đầy sự lãng mạn pha chút vào đó một sự dịu dàng đáng có. Người con gái ấy toát lên trong mình một vẻ đẹp của sự duyên dáng đang phô ra những vẻ đẹp của mình giữa đất trời vùng núi Tây Bắc. Trên mái tóc ấy lúc ẩn lúc hiện lên những bông hoa ban rực rỡ cài lên tóc đầy tinh tế. Tạo nên cho văn bản và dòng sông Đà một khung cảnh đậm chất trữ tình.

+ Tác giả vô cùng nâng niu và trân trọng vẻ đẹp, nét đặc biệt của dòng sông Đà với tất cả trong đó là một niềm say mê, và sự tinh tế ở trong ngòi bút của sự miêu tả.

Câu văn số 2:

- Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa.

+Bờ sông hoang  được ví như một bờ tiền sử

+Bờ sông hồn nhiên thì lại được ví như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa

- Tác dụng của việc sử dụng biện pháp so sánh ở câu văn trên là

+ Làm tăng thêm cho văn bản tính gợi hình, gợi cảm cho những câu văn.

+ Tác giả đã khéo léo khi so sánh một sự vật có thật đó chính là “bờ sông hoang”, “bờ sông hồn nhiên” với một sự vật không hề có thật, và mang đầy những tính trừu tượng đó chính là “một bờ tiền sử”, “một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa”. Từ đó, ta có thể thấy được rằng tác giả đã vô cùng khéo léo và sáng tạo khi đã sử dụng tưởng tượng của mình để đem các biện pháp so sánh vào trong những câu văn của mình. Những sự liên tưởng, so sánh đậm đà chất thơ và vô cùng kì thú của bờ sông Đà cho thấy cái tài trong từng câu văn của nhà văn Nguyễn Tuân - một bậc thầy về ngôn ngữ. Bờ dòng sông Đà mang lại cho ta những cảm giác của sự hoài niệm về quá khứ, pha lẫn trong đó là một chút “hồn nhiên”, “hoang”, nhưng lại đầy chất “cổ tích”.

Khóa học DUO dành riêng cho các em bậc THCS từ nhà trường VUIHOC, các em sẽ được học cùng các thầy cô TOP trường điểm quốc gia với kinh nghiệm giảng dạy phong phú. Đăng ký học thử để được trải nghiệm buổi học trực tuyến hoàn toàn miễn phí nhé!

3. Câu 3 Trang 20 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Sau khi đọc văn bản trên, theo em tác giả đã thể hiện trong đó những cảm xúc gì khi miêu tả đến vẻ đẹp của dòng Sông Đà? Em hãy tìm những bằng chứng từ văn bản để làm rõ lên những ý kiến mà em đã nêu ra.

Câu trả lời chi tiết:

- Tác giả đã cảm thấy vô cùng xúc động, yêu mến, và say sưa khi ngắm nhìn thấy sự hiện lên của một dòng sông Đà mang trong mình đầy sự vui vẻ “Tôi đã nhìn say sưa làn mây mùa xuân bay trên Sông Đà”

- Tác giả cảm thấy có một sự khao khát, say mê mãnh liệt: “Chao ôi thấy thèm được giật mình vì một tiếng còi xúp lê của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú Thọ – Yên Bái – Lai Châu”.

4. Câu 4 Trang 20 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Hãy tìm những từ ngữ mà em cho là chứa đựng những sự mới mẻ, thú vị trong văn bản và giải nghĩa các từ ngữ đó.

Câu trả lời chi tiết:

- Gắt gỏng: thể hiện lên tâm trạng của sự dễ bực tức hay lúc nào cũng trong trạng thái tức giận.

- Chiêm bao: thấy những chuyện thường ngày vẫn nghĩ tới, hoặc một sự việc không có thực xảy ra khi đang ở trong giấc ngủ.

- Lặng tờ: yên lặng, tĩnh hoàn toàn, không có một chút động tĩnh.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Vẻ đẹp của sông Đà trong sách giáo khoa Chân trời sáng tạo 9 tập 1. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Quê hương
• Bếp lửa