Soạn bài Việt Nam quê hương ta| SGK Ngữ Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Việt Nam quê hương ta| SGK Ngữ Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo: Phần chuẩn bị 

Câu 1 trang 64 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh nào?

Câu trả lời chi tiết:

Nếu em được chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh con rồng, cờ Tổ quốc và ruộng bậc thang, vì đây là những hình ảnh mang ý nghĩa sâu sắc về lịch sử, văn hóa và tinh thần đoàn kết của dân tộc.

+ Hình ảnh con rồng: Rồng là một trong những biểu tượng nổi bật trong văn hóa Việt Nam, đặc biệt trong truyền thuyết "Lạc Long Quân và Âu Cơ", thể hiện sức mạnh, sự sáng tạo và sự trường tồn. Hình ảnh rồng bay không chỉ gợi nhớ đến nguồn gốc huyền thoại mà còn tượng trưng cho sức mạnh và khát vọng vươn ra thế giới.

+ Cờ Tổ quốc: Cờ đỏ sao vàng là biểu tượng của Việt Nam, thể hiện sự kiên cường, độc lập và tự do của dân tộc. Sao vàng 5 cánh đại diện cho 5 yếu tố của con người: dân tộc, cách mạng, chiến đấu, hòa bình và công bằng.

+ Hình ảnh ruộng bậc thang: Ruộng bậc thang, đặc biệt là ở vùng Tây Bắc, là biểu tượng của sự lao động chăm chỉ, bền bỉ và khéo léo của người dân Việt Nam. Những hình ảnh ruộng bậc thang xanh mướt cũng gợi lên vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của thiên nhiên Việt Nam.

Câu 2 trang 64 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo: Em biết bài thơ hoặc bài hát nào về quê hương?

Câu trả lời chi tiết: 

- Những bài thơ miêu tả về quê hương: Bài học đầu cho con (Đỗ Trung Quân), Quê hương (Tế Hanh), Nhớ Huế quê tôi (Thanh Tịnh), Nhớ con sông quê hương (Tế Hanh), Trở về quê cũ (Nguyễn Bính), Đất nước( Nguyễn Khoa Điềm), Lênh đênh( Xuân Diệu), Tình quê hương( Nguyễn Đình Thi), Tiếng hát quê hương( Tố Hữu), Nhớ quê( Hoàng Cầm), Quê hương tôi( Hồ Chí Minh), Về quê( Thanh Hải), Mùa xuân trên quê hương( Chế Lan Viên),…

- Những bài hát về quê hương: Quê hương (Anh Thơ, Trọng Tấn), Thương về miền Trung (Đan Nguyên), Thăm quê em (Anh Thơ, Trọng Tấn), Mưa trên quê hương (Hiền Thục), Mơ quê (Anh Thơ), Tình ca( Phạm Duy), Mái đình làng biển( Dương Thụ), Việt Nam quê hương tôi( Đoàn Chuẩn), Quê Tôi( Thùy Chi), Con cò( Phạm Duy)…

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

2. Soạn bài Việt Nam quê hương ta| SGK Ngữ Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo: Phần trải nghiệm cùng văn bản

2.1 Tám dòng thơ này giúp em hình dung gì về phong cảnh và con người Việt Nam?

Câu trả lời chi tiết: 

Tám dòng thơ đầu tiên giúp em hình dung rõ nét phong cảnh đất nước Việt Nam rộng lớn, hùng vĩ mà vẫn rất nên thơ. Hình ảnh những cánh đồng lúa bát ngát trải dài, những cánh cò mỏi cánh bay, và những ngọn núi cao lớn ẩn mình trong mây trời vẽ nên bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Con người Việt Nam hiện lên chân chất, thật thà, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, vất vả trong cuộc sống nhưng vẫn giữ được những phẩm chất tốt đẹp và đáng quý, luôn thể hiện sự kiên cường và lòng nhân ái.

2.2 Những dòng thơ này gợi cho em nghĩ đến đặc điểm nào của truyền thống dân tộc?

Câu trả lời chi tiết:

Những dòng thơ đã gợi cho em hình ảnh sâu sắc về truyền thống yêu nước và tinh thần đoàn kết chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Từ bao đời nay, trong suốt chiều dài lịch sử, dân tộc ta đã không ít lần phải đối mặt với những kẻ thù xâm lăng, những đế quốc hùng mạnh từ phương Bắc, phương Tây. Trong những thời khắc khó khăn ấy, người dân Việt Nam, dù là những người nông dân chân chất, đã không ngần ngại cầm vũ khí chiến đấu, đoàn kết một lòng, kiên cường chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để bảo vệ đất nước. Khi hòa bình trở lại, họ lại quay về với công việc đồng áng, với những công cụ lao động bình dị như cuốc, cày, tiếp tục cuộc sống mộc mạc, giản dị nhưng đầy ý nghĩa và niềm tự hào về tổ quốc.

Khóa học DUO cung cấp cho các em nền tảng kiến thức vững chắc, bứt phá điểm 9+ trong mọi bài kiểm tra trên lớp.

3. Soạn bài Việt Nam quê hương ta| SGK Ngữ Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo: Phần suy ngẫm và phản hồi 

3.1 Câu 1 trang 65 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Em hãy chỉ ra cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu.

Câu trả lời chi tiết:

- Cách gieo vần ở trong bốn dòng thơ đầu:

+ Từ thứ 6 ở trong câu 1 hiệp vần với từ thứ 6 ở trong câu 2 ( từ ơi - trời)

+ Từ thứ 8 ở trong câu 2 hiệp vần với từ thứ 6 ở trong câu 3 ( từ hơn - rờn)

+ Từ thứ 6 ở trong câu 3 hiệp vần với từ thứ 6 ở trong câu 4 ( từ rờn - Sơn)

- Cách ngắt nhịp ở trong bốn dòng thơ đầu:

+ Câu số 1 và câu số 3: ngắt theo nhịp 2/2/2

+ Câu số 2 và câu số 4: ngắt theo nhịp 2/2/2/2

3.2 Câu 2 trang 65 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh nào tiêu biểu cho đất nước, con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp nào của quê hương?

Câu trả lời chi tiết:

- Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh tiêu biểu cho:

+ Đất nước Việt Nam, đó là các hình ảnh: biển lúa, cánh cò, đỉnh Trường Sơn, hoa thơm quả ngọt, đất nắng chan hòa...

+ Con người Việt Nam, đó là các hình ảnh: áo nâu nhuộm bùn, anh hùng, mắt đen long lanh, tấm tình thủy chung...

- Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những vẻ đẹp của quê hương: 

+ Vẻ đẹp của thiên nhiên, cây cỏ và khí hậu

+ Vẻ đẹp của con người: chăm chỉ, cần cù, dũng cảm, kiên cường, thủy chung

3.3 Câu 3 trang 65 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu.

Câu trả lời chi tiết:

- Từ ngữ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu: hai từ láy mênh mông, rập rờn → Khắc họa hình ảnh vẻ đẹp thiên nhiên đất nước Việt Nam rộng lớn, với những cánh cò bay lượn trên cánh đồng ruộng lúa bao la.

- Biện pháp tu từ mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu:

+ Biện pháp tu từ nhân hóa: gọi tên của đất nước Việt Nam giống như một người bạn vô cùng thân thiết("Việt Nam đất nước ta ơi")

+ Biện pháp tu từ so sánh: "biển lúa" - "đâu trời" ( có hình ảnh nào có thể đẹp hơn hình ảnh của biển lúa)

→ Khẳng định vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt vời, trong trẻo của đất nước Việt Nam, tạo một sự gần gũi, hài hòa và thân thiết giữa thiên nhiên và con người.

3.4 Câu 4 trang 65 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc hoạ vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại.

Câu trả lời chi tiết:

- Những vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại được khắc họa một cách sâu sắc qua các hình ảnh, từ ngữ ấn tượng:

+ Cụm từ "vất vả in sâu" và "áo nâu nhuộm bùn" miêu tả những công việc lao động chân tay vất vả của người dân Việt Nam, đồng thời thể hiện sự cần cù, chăm chỉ và lòng kiên cường vượt qua những khó khăn ở trong cuộc sống. Những hình ảnh này cho thấy người dân Việt Nam dù có phải đối mặt với nhiều thử thách nhưng họ vẫn luôn kiên trì, bền bỉ trong công việc và cuộc sống hàng ngày của mình.

+ Các cụm từ như "chịu nhiều đau thương", "chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên", "đạp quân thù xuống đất đen" thể hiện sự mạnh mẽ, kiên cường của con người Việt Nam trong cuộc chiến tranh chống lại quân ngoại xâm. Họ sẵn sàng hy sinh tất cả, chiến đấu hết mình đến cùng để có thể bảo vệ quê hương, đất nước. Những từ ngữ này cũng khắc họa tinh thần bất khuất, không bao giờ chịu khuất phục trước kẻ thù.

+ Câu "Súng gươm vứt bỏ lại hiền hơn xưa" nhấn mạnh sự lương thiện và chân chất của người dân Việt Nam. Mặc dù họ đứng lên chiến đấu mạnh mẽ, để tiêu diệt những quân thù, nhưng bản chất của họ vẫn là những con người hiền hòa, yêu chuộng hòa bình.

+ Cuối cùng, các hình ảnh "Yêu ai yêu trọn tấm lòng thuỷ chung", "Tay người như có phép tiên", "Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ" khắc họa sự khéo léo, tỉ mỉ, sáng tạo và tấm lòng thủy chung của người dân Việt Nam. Họ không chỉ thể hiện trong lao động, mà còn trong tình yêu thương và sự sáng tạo trong đời sống hàng ngày.

3.5 Câu 5 trang 65 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm ấy.

Câu trả lời chi tiết:

- Tình cảm của tác giả dành cho quê hương, đất nước được thể hiện là sự yêu thương, tự hào sâu sắc về vẻ đẹp thiên nhiên, những chiến tích lịch sử hào hùng, cùng sự đồng cảm, quý trọng những phẩm chất cao quý của con người Việt Nam. Tác giả không chỉ tôn vinh vẻ đẹp của cảnh vật mà còn khắc họa những khó khăn, hy sinh mà người dân Việt đã trải qua trong suốt chiều dài lịch sử. 

- Những từ ngữ, hình ảnh trong đoạn thơ thể hiện trực tiếp và rõ nét tình cảm ấy.

+ Câu thơ "Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn" miêu tả vẻ đẹp rộng lớn, bao la của những cánh đồng lúa, khắc họa cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ nhưng cũng đầy thơ mộng của quê hương. 

+ "Quê hương biết mấy thân yêu" là một lời bày tỏ tình cảm sâu nặng, gắn bó với đất mẹ. 

+ Hình ảnh "Bao nhiêu đời đã chịu nhiều đau thương" thể hiện sự đồng cảm, thấu hiểu những đau khổ mà người dân đã phải chịu đựng. 

+ Câu "Mặt người vất vả in sâu" phản ánh sự gian khổ, vất vả trong công việc của người dân, đồng thời là sự tôn trọng đối với phẩm giá, sức lao động của họ.

⇒ Những từ ngữ này thể hiện tình cảm chân thành và sự trân trọng sâu sắc của tác giả đối với quê hương.

3.6 Câu 6 trang 65 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Văn bản gợi cho em suy nghĩ và cảm xúc gì về con người và cảnh sắc quê hương?

Câu trả lời chi tiết:

Văn bản đã khơi dậy ở trong em một tình yêu vô cùng sâu sắc dành cho quê hương và con người của đất nước Việt Nam. Đó là niềm yêu mến vô cùng to lớn khi đứng trước những khung cảnh thiên nhiên vô cùng kỳ vĩ, thơ mộng và tráng lệ, nơi đất trời hòa quyện tạo nên những vẻ đẹp hiếm có. Em cảm nhận được ở đó một sự trân trọng và cảm phục đối với ý chí của những người dân Việt Nam – những con người kiên cường, bất khuất vẫn kiên trì đứng trước biết bao khó khăn, gian khổ. Họ là hiện thân của lòng thủy chung, phẩm chất chân chất và tinh thần dũng cảm, luôn vượt qua mọi sóng gió, sẵn sàng đứng lên để bảo vệ quê hương, đất nước. Không chỉ vậy, văn bản còn khơi dậy trong em niềm tự hào về những chiến công oai hùng của dân tộc ta. Từ quá khứ đến hiện tại, người Việt Nam đã chứng minh được sức mạnh phi thường, lòng yêu nước nồng nàn và ý chí bất khuất khi đối mặt với những kẻ thù đáng sợ. Những chiến công ấy không chỉ là dấu son trong lịch sử mà còn là niềm kiêu hãnh thiêng liêng của cả dân tộc. Tất cả những điều đó được gói gọn trong hai chữ “Việt Nam” – một đất nước với bề dày lịch sử, vẻ đẹp thiên nhiên tráng lệ, và những con người kiên cường, đáng tự hào.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Việt Nam quê hương ta trong sách giáo khoa Ngữ văn Chân trời sáng tạo lớp 6. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính của bài học cũng như trau dồi được thêm nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Kể lại một chuyện cổ tích
• Ôn tập trang 59
• Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương