Thu thập và phân loại dữ liệu toán 8| Toán 8 chương trình mới

1. Thu thập dữ liệu là gì?

- Có nhiều cách để thu thập dữ liệu như thông qua các nguồn có sẵn, lập các phiếu câu hỏi, thực hiện thí nghiệm, phỏng vấn... Mỗi lĩnh vực sẽ có cách thu thập dữ liệu khác nhau và tùy vào mục đích cần thu thâp.

+ Thu thập dữ liệu trực tiếp: Là việc thu thập dữ liệu thông qua việc quan sát, làm thí nghiệm, lập bảng câu hỏi hoặc phỏng vấn...

+ Thu thập dữ liệu gián tiếp: Là việc thu thập dữ liệu từ các nguồn có sẵn như trên sách báo, trên mạng internet... 

- Để có thể đưa ra các kết luận hợp lý, dữ liệu thu thập được phải đảm bảo tính đại diện cho toàn bộ đối tượng được quan tâm. 

- Ví dụ: Một cửa hàng bán xe máy muốn tìm hiểu về những loại xe mà khách hàng yêu thích khi vào cửa hàng. Theo bạn, cửa hàng có thể thu thập được những thông tin đó bằng cách nào?

Lời giải: Cửa hàng có thể thu thập được những thông tin về loại xe mà khách hàng yêu thích thông qua việc quan sát, hỏi và tư vấn cho khách hàng về loại xe mà họ yêu thích. Có thể lập phiếu hỏi để điều tra như sau: 

2. Phân loại dữ liệu là gì?

- Phân loại dữ liệu được chia theo định tính và định lượng. 

+ Dữ liệu định tính được chia thành 2 loại: 

• Dữ liệu định danh là dữ liệu thể hiện cách gọi tên. Ví dụ như màu sắc, giới tính, nơi sinh, nơi ở... 
• Dữ liệu biểu thị thứ bậc là dữ liệu thể hiện sự hơn kém. Ví dụ như mức độ hài lòng, trình độ, khối lớp... 

+ Dữ liệu định lượng nhận giá trị thực và được chia thành hai loại: 

• Loại rời rạc là dữ liệu chỉ nhận hữu hạn giá trị hoặc biểu thị số đếm. Ví dụ như size quần áo, cỡ giày, số học sinh, số ngày công... 
• Loại liên tục là dữ liệu có thể nhận mọi giá trị trong một khoảng nào đó. Ví dụ như thời gian, chiều dài, thu nhập... 

- Ví dụ: Lớp trưởng lớp 8B cần thống kê số lượng đồng phục thể dục đầu năm học cho lớp như sau: 

+  Size quần áo: S, M, L, XL

+ Số lượng đăng ký lần lượt theo size là: 10, 20, 15, 2

+ Màu sắc: cam, xanh, đen

Hãy phân loại dữ liệu đó theo tiêu chí định lượng và định tính. 

Lời giải: 

- Dữ liệu định tính: cam, xanh, đen. 

- Dữ liệu định lượng: S, M, L, XL và 10, 20, 15, 2

3. Tính hợp lý của dữ liệu

- Để đánh giá tính hợp lý của dữ liệu, ta cần đưa ra các tiêu chí để đánh giá, ví dụ như dữ liệu phải đúng định dạng, nằm trong phạm vi dự kiến và phải có tính đại diện cho vấn đề cần thống kê. 

- Để đánh giá tính hợp lý của dữ liệu, cần dựa vào mối liên hệ toán học đơn giản giữa các số liệu.

- Để đảm bảo tính hợp lý, dữ liệu cần phải đáp ứng được các tiêu chí toán học đơn giản như: 

• Tổng tất cả các số liệu thành phần phải bằng số liệu tổng thể. 
• Số lượng của toàn bộ phận phải nhỏ hơn số lượng của toàn thể. 

>> Xem thêm: Tổng hợp kiến thức toán 8 chi tiết SGK mới

4. Bài tập thu thập và phân loại dữ liệu toán 8 chương trình mới 

4.1 Bài tập thu thập và phân loại dữ liệu toán 8 kết nối tri thức

Bài 5.1 trang 92 SGK toán 8/1 kết nối tri thức

Kết quả của câu hỏi trên sẽ khác nhau tùy thuộc vào mỗi bạn học sinh. Nhưng những kết quả trên sẽ thuộc cùng 1 loại dữ liệu:

a. Dữ liệu là số liệu liên tục.

b. Dữ liệu không phải là số, không thể sắp xếp thứ tự.

c. Dữ liệu là số, là số liệu rời rạc. 

Bài 5.2 trang 92 SGK toán 8/1 kết nối tri thức

a - C: Dữ liệu hoạt động hè là số liệu rời rạc. 

b - B: Dữ liệu nhiệt độ tại Nha Trang là dữ liệu là số liên tục. 

c - D: Dữ liệu về các môn thể thao yêu thích không phải là số, nhưng không thể sắp xếp theo thứ tự. 

d - A: Dữ liệu là kết quả đánh giá học tập của các em học sinh, không phải là số và có thể sắp xếp thứ tự .

Bài 5.3 trang 92 SGK toán 8/1 kết nối tri thức

a. Để thu thập dữ liệu tên 10 quốc gia có diện tích lớn nhất thế giới, cách nhanh và chính xác nhất là tìm kiếm thông tin trên mạng internet. Đây là phương pháp thu thập dữ liệu gián tiếp. 

b. Để thu thập dữ liệu về ý kiến của các bạn về điểm tham quan tuần tới, cách tốt nhất là lập bảng hỏi mỗi bạn và ghi lại kết quả. Đây là phương pháp thu thập dữ liệu trực tiếp. 

c. Cách thu thập dữ liệu về chiều cao của các cây cau giống sau 6 tháng trồng ta thực hiện bằng cách trồng 10 cây cau rồi tiến hành đo chiều cao sau 6 tháng. Đây là phương pháp thu thập dữ liệu trực tiếp.

Khóa học DUO cung cấp cho các em nền tảng kiến thức toán vững chắc, bứt phá điểm 9+ trong mọi bài kiểm tra trên lớp.

4.2 Bài tập thu thập và phân loại dữ liệu toán 8 chân trời sáng tạo

Bài 1 trang 96 SGK toán 8/1 chân trời sáng tạo

Đề xuất các phương pháp thu thập dữ liệu:

a. Lập phiếu khảo sát hoặc phỏng vấn.

b. Thực hiện tung đồng xu 100 lần và ghi lại kết quả. 

c. Thu thập từ các nguồn như internet, sách báo... 

d. Thu thập từ các nguồn như internet, sách báo...

Bài 2 trang 96 SGK toán 8/1 chân trời sáng tạo

- Sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu từ nguồn có sẵn qua mạng internet. 

- Bảng thống kê dân số năm 2023 các tỉnh khu vực miền Đông Nam Bộ của Việt Nam: 

Bài 3 trang 96 SGK toán 8/1 chân trời sáng tạo

- Nhận xét:

+ Dữ liệu "cả tổ 3" không đúng định dạng (dữ liệu số)

+ Tổng số học sinh tham gia các câu lạc bộ võ thuật = 14 + 32 + 25 = 71 học sinh. Vì mỗi học sinh chỉ được tham gia 1 câu lạc bộ lên tổng số học sinh đã vượt qua phạm vi số lượng học sinh trong 1 lớp học ở bậc THCS nên dữ liệu trên không hợp lý. 

Bài 4 trang 97 SGK toán 8/1 chân trời sáng tạo

a. Quảng cáo " là sự lựa chọn của mọi học sinh" không hợp lý vì trong dữ liệu tập vở B chỉ được 56 học sinh chọn lựa trên 100 học sinh. 

b. Quảng cáo " là sự lựa chọn hàng đầu của học sinh" hợp lý vì tập vở B là tập vở được nhiều học sinh chọn lựa nhất trong 100 học sinh. 

Bài 5 trang 97 SGK toán 8/1 chân trời sáng tạo

a. Các dữ liệu định tính: họ và tên, môn bơi sở trường, kỹ thuật bơi. 

Các dữ liệu định lượng: cân nặng, số nội dung thi đấu. 

b. Trong các dữ liệu định tính, dữ liệu kỹ thuật bơi có thể so sánh hơn kém.

c. Trong các dữ liệu tìm được, dữ liệu liên tục là dữ liệu cân nặng. 

4.3 Bài tập thu thập và phân loại dữ liệu toán 8 cánh diều 

Bài 1 trang 7 SGK toán 8/2 cánh diều 

Phân loại dữ liệu theo tiêu chí định tính và định lượng: 

+ Tiêu chí định tính: Bốn đại dương chính là Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, Đại Tây Dương, Bắc Băng Dương. Lý do: Dữ liệu được biểu diễn bằng từ. 

+ Tiêu chí định lượng là diện tích của bốn đại dương đó lần lượt là: 178,7; 76,2; 91,6; 14,8. Lý do: Dữ liệu được biểu diễn bằng số.

Bài 2 trang 7 SGK toán 8/2 cánh diều

Bài 3 trang 7 SGK toán 8/2 cánh diều

- Dữ liệu mà hãng xe thu thập được không mang tính đại diện vì họ chỉ hỏi ý kiến của 100 người trong độ tuổi từ 20 - 30. Trong kho đó khách hàng có thể ở nhiều độ tuổi khác nhau. 

- Hãng sản xuất xe đưa ra kết luận quản cáo là 45% người mua xe chọn màu đen, 20% chọn màu trắng là chưa hợp lý. 

Bài 4 trang 7 SGK toán 8/2 cánh diều

Theo đề bài mỗi kho có 50 tấn hàng => sau tuần lễ kinh doanh thì số lượng vật liệu tồn và bán ra ở mỗi kho có tổng bằng 50 tấn. Theo biểu đồ, ta dễ thấy kho 4 có tổng số hàng là 45 tấn < 50 tấn => kế toán ghi nhầm số liệu ở kho 4. 

Bài 5 trang 7 SGK toán 8/2 cánh diều

Số liệu không hợp lý trong bảng là sĩ số hoặc số học sinh dự thi của lớp 8C vì sĩ số của lớp là 40 nhưng số học sinh dự thi là 41 học sinh. Vì vậy một trong hai số liệu trên không hợp lý.

Trên đây là những kiến thức về thu thập và phân loại dữ liệu toán 8 kết nối tri thức, chân trời sáng tạo và cánh diều. Bên cạnh đó VUIHOC hướng dẫn các em cách giải các bài tập trong sách giáo khoa. Truy cập vuihoc.vn để cập nhật thêm nhiều kiến thức toán 8 bổ ích nhé các em! 

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Định lí Thalès trong tam giác
• Đường trung bình của tam giác
• Tính chất đường phân giác của tam giác