Soạn bài Dòng Mê Kông "giận dữ"| Văn 12 tập 2 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Dòng Mê Kông "giận dữ"| Văn 12 tập 2 Chân trời sáng tạo

1. Câu 1 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Xác định kiểu bố cục của văn bản. Nhận xét mức độ phù hợp giữa nhan đề với nội dung của văn bản. Đề xuất một nhan đề khác cho văn bản và lí giải cơ sở đề xuất của bạn.

Văn bản được viết theo trình tự logic như sau:

- Sử dụng phép liệt kê: Tác giả đã liệt kê hàng loạt những dữ liệu khác nhau với mục đích cung cấp được những thông tin hữu ích về tình trạng sạt lở hai bên bờ sông ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

- Sử dụng mối quan hệ nhân quả để nói đến nguyên nhân và hậu quả của tình trạng xói mòn. Do tình trạng khai thác tự nhiên quá mức cho phép đã khiến cho dọc những con sông gặp phải tình trạng xói mòn. Khi đó người bị tác động tiêu cực nhất chính là “Những người sống phụ thuộc nhiều nhất vào sông Mê Kông đang phải trả giá cho những lỗi lầm không phải họ gây ra”

Có thể thấy được nhan đề của tác phẩm rất phù hợp với nội dung khái quát của văn bản. Tất cả những thông tin quan trọng của văn bản đều làm rõ nguyên nhân và hậu quả của tình trạng xói mòn hai bên sông khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long.

Nếu đề xuất một nhan đề khác cho văn bản thì em sẽ lựa chọn cái tên “Thực trạng của tình trạng sạt lở của ven sông tại khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long” bởi nhan đề này nói lên được nội dung của văn bản.

2. Câu 2 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Những thông tin, dữ liệu được nêu trong văn bản có ý nghĩa thời sự trong thời điểm hiện tại hay không? Hãy lí giải.

Những thông tin, dữ liệu được nêu trong văn bản có ý nghĩa thời sự trong thời điểm hiện tại bởi những thông tin mà văn bản nhắc đến rất có tính cập nhập và cấp thiết. Ví dụ như:

- Thông tin chi tiết về những vụ sạt lở ở địa phương ở khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long mới nhất như vụ sạt ở ở cù lao An Bình, Vĩnh Long vào chiều ngày 5 tháng 12 năm 2022.

- Thêm vào đó là những con số cụ thể nói lên được tình trạng của khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long tính đến năm 2022. Một số thông tin chuẩn xác về tình trạng sạt lở do khai thác cát quá đà của người dân. Từ hành động của những năm 2012 cho đến sự kiện sạt vào năm 2022 đã cho thấy được hệ quả nghiêm trọng do chính con người tạo ra. 

>> Xem thêm: Soạn văn 12 chân trời sáng tạo

3. Câu 3 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Xác định thông tin cơ bản và thông tin chi tiết của phần văn bản Sông đói “ngoạm bờ”. Phân tích vai trò của các thông tin chi tiết trong phần văn bản trên.

- Thông tin cơ bản của văn bản Sông đói “ngoạm bờ” là nêu lên được lý do dẫn đến tình trạng sạt lở rất nghiệm trọng ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Đó là do:

+ Lượng phù sa trôi từ thượng nguồn sông Mê Kông sụt giảm nghiêm trọng, là tác nhân dẫn đến tình trạng xói mòn nghiêm trọng ở các địa phương sinh sống ở men hai bên sông.

+ Thực trạng con người khai thác đá cát quá đà để phục vụ nhu cầu sinh sống của mình,

+ Nhu cầu tăng cao khiến cho cả con người lẫn con sông đều trong tình trạng khát cát, khiến cho con sông mất đi nguồn dinh dưỡng của tự nhiên khiến cho con sông phải “ngoạm bờ”.

- Vai trò của các thông tin chi tiết trong phần văn bản Sông đói “ngoạm bờ”:

+ Vào năm 2014 đã giảm tải lượng phù sa mịn ở thượng nguồn. Mà nguyên nhân chính là do hàng loạt thuỷ điện của Trung Quốc đã xây dựng ở thượng nguồn sông Mê Kông lần lượt đi vào hoạt động.

+ Do con người đã nạo vét lòng sông để khai thác cát đã khiến cho sự cố sạt lở lịch sử đã xảy ra vào cuối năm 2022.

- Các thông tin chi tiết trong văn bản trên đã giải thích được tình trạng “đói cát” của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Sổ tay ngữ văn chính là bí kíp giúp các em học văn dễ dàng hơn. Rất nhiều tips học văn hiệu quả chỉ được bật mí trong cuốn sổ tay này thôi đấy. Đăng ký ngay để nhận thật nhiều ưu đãi nhé!

4. Câu 4 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Nhận xét hiệu quả sử dụng của những từ ngữ như vết thương, nội soi tổng quát, cơ thể tự nhiên trong phần văn bản: “Khi “vết thương” ở bờ sông vừa tạm lành, các cơ quan chuyên môn lại phát hiện mối nguy mới nhiều khả năng sẽ phức tạp hơn cho cù lao An Bình ... như chặt phá rừng, xây dựng đập hay khai thác cát, đều sẽ phải “trả giá””.

- Việc sử dụng những từ ngữ như “vết thương, nội soi tổng quát, cơ thể tự nhiên” trong văn bản trên đã góp phần miêu tả sinh động sự tổn thương của dòng sông khi con người đã khai thác thiên nhiên không suy nghĩ.

- Qua đó ta còn thấy được sự xót xa của tác giả khi thấy những điều mà chính con người đã gây ra cho dòng sông và là nguyên nhân gián tiếp gây hại cho cuộc sống con người sau này.

- Khi sử dụng những tính từ này thì người đọc như thấy được mình đang trong một cuộc phẫu thuật. Ta thấy được những vết thương của dòng sông chưa kịp lành thì đã có dấu hiệu tổn thương khác khi mà ở An Bình đang có nạn chặt phá rừng, con người khai thác cát không lường hậu quả. Cùng với việc xây thêm những con đập thuỷ điện lớn mà dòng sông ngày càng ốm yếu hơn, gặp nhiều tổn thương hơn và khả năng lành lại là rất thấp cũng như rất tốn thời gian.

5. Câu 5 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Nếu văn bản không sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ thì hiệu quả biểu đạt của thông tin sẽ như thế nào?

- Nếu văn bản không sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ thì hiệu quả biểu đạt của thông tin sẽ có phần kém hơn. Người đọc sẽ không dễ dàng hiểu được những điều mà văn bản muốn nói đến. Ví dụ như:

+ Hình ảnh đầu đã cung cấp được thông tin chi tiết về tình trạng xói mòn của khu vực ven sông trong giai đoạn 2020 đến 2022. Điều này đã xảy ra ở các tỉnh thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ là hình ảnh đã giúp cho người đọc có thể hiểu được thực trạng hiện tại của các dòng sông thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

+ Hình ảnh thứ hai đã cung cấp được chính xác địa điểm sạt lở ở khu vực Vĩnh Long, An Bình,... Vào năm 2012 đã xảy ra vụ sạt lở ở cù lao An bình và hình ảnh đó đã giúp cho người đọc thấy được hình ảnh trực qua cũng như có thể thông tin rõ ràng về văn bản đó.

+ Với hình ảnh thứ ba thì ta có thể thấy được những hậu quả khôn lường khi con người không bảo vệ thiên nhiên.

6. Câu 6 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Xác định đề tài của văn bản. Đề tài ấy có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay?

- Có thể xác định được đề tài của văn bản là: Tác động to lớn của con người với thiên nhiên, mối quan hệ hai chiều của con người với thiên nhiên, Nhiệm vụ quan trọng của con người là bảo vệ môi trường thiên nhiên ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long,...

- Các đề tài trên có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay. Các bạn học sinh có thể trình bày những ý kiến của cá nhân mình, có thể là ý kiến trái chiều nhưng phải có năng lực thuyết phục người đọc và người nghe.

7. Câu 7 trang 106 sgk văn 12/2 chân trời sáng tạo

Bạn đánh giá như thế nào về quan điểm: “Mọi tác động qua lại giữa con người và dòng sông đều mang tính nhân quả, có tầm ảnh hưởng liên khu vực”.

 - Theo tôi thì quan điểm “Mọi tác động qua lại giữa con người và dòng sông đều mang tính nhân quả, có tầm ảnh hưởng liên khu vực” là rất đúng. Bởi lẽ sông là một phần quan trọng không chỉ trong hệ sinh thái của trái đất mà còn là phần quan trọng của cuộc sống mỗi người.

- Chính vì vậy mà mỗi người chúng ta cần cẩn trọng trong từng hành động của mình để bảo vệ thiên nhiên cũng như tạo ra những giá trị tích cực cho cuộc sống của nhân loại.

- Tất cả chúng ta đều phải nhận thấy trách nhiệm của mình trong công cuộc bảo vệ, lưu giữ và phát triển môi trường xung quanh.

Qua bài viết trên, Vuihoc đã mang đến cho các em Soạn bài Dòng Mê Kông "giận dữ" Văn 12 tập 2 Chân trời sáng tạo. Hy vọng qua bài viết này các em sẽ có thêm những gợi ý và hướng dẫn trọng điểm cho tác phẩm, giúp các em hiểu tác phẩm một cách chi tiết hơn. Để bổ sung thêm nhiều kiến thức bổ ích với các chủ đề cũng như nội dung khác nhau, các em hãy thường xuyên theo dõi các bài viết mới nhất của Vuihoc nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm:

• Sự ô nhiễm nguồn nước trên bề mặt trái đất và hậu quả
• Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn
• Thực hành tiếng Việt trang 99