Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 143| SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 chân trời sáng tạo

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 143 SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 Chân trời sáng tạo

1. Câu 1 trang 143 SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 chân trời sáng tạo

Xác định biện pháp tu từ nghịch ngữ trong các trường hợp dưới đây và cho biết tác dụng của biện pháp này:

a. Hạnh phúc của một tang gia – Văn Minh nữa cũng nói vào – Một đám ma gương mẫu.

(Nhan đề một chương trong tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng)

b. Vì mới chết lần này là lần đầu, nên anh Xích chưa có lịch duyệt về khoản ấy.

Thực vậy, nếu chết ở tỉnh thì ai láu. Nên chọn vào đêm thứ Sáu. Như thế, vợ con có vừa vặn thì giờ để cáo phó lên báo. Và đến Chủ nhật. cất đám, có đủ các cụ, các quan, các ông, các bà, thân bằng cố hữu đi đưa đông. Ở nhà quê, nếu chết vì tai nạn, người khôn ngoan bao giờ cũng tránh ngày Chủ nhật hoặc ngày lễ, thì sự khám xét, tống táng mới mong chóng được.

(Nguyễn Công Hoan, Thịt người chết)

Câu trả lời chi tiết:

a. Biện pháp tu từ nghịch ngữ sử dụng trong đoạn văn trên đó chính là: 

Nghịch ngữ của Đám ma >< hạnh phúc

→ Đây chính là một sự nghịch lý chưa từng có của một đám ma, bởi khi có đám ma xảy đến, đó dường như là một sự mất đi mà không gì có thể bù đắp được, không khí  khi diễn ra trong một đám ma thông thường là những sự đau buồn khôn nguôi, những tiếng khóc lóc mà giờ đây lại trở thành một đống hỗn độn, coi đó là một niềm vui để tạo nên những sự  hài hước, coi đây như là một sân khấu rộng lớn, nơi có sự xuất hiện của rất nhiều diễn viên mà ở ngay trong cái đám ma hay vở hài kịch đám ma ấy, họ cùng chung một mục đích đó chính là cùng nhau diễn trơn tru để có thể hoàn thành một vở kịch đầy những sự giả tạo đến đáng sợ.

b.Biện pháp tu từ nghịch ngữ sử dụng trong đoạn văn trên đó chính là: 

Nghịch ngữ của việc Chết phải chọn ngày

→ Đây chính là một nghịch lí rất khiến người khác phải tỏ ra phẫn nộ bởi chính việc đem cái chết ra đem ra làm trò đùa, anh nông dân có tên là Xích cũng chính lý do  là vì sự “vô học, ngu dốt” nên đã không biết chọn cho mình cách chết và giờ để chết.

Đăng ký ngay với VUIHOC để sở hữu cuốn sổ tay Ngữ Văn tổng hợp kiến thức và các tips học văn cực kỳ thú vị!

2. Câu 2 trang 143 SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 chân trời sáng tạo

Em hãy đọc các ngữ liệu sau và tìm những cách diễn đạt trái với những cách diễn đạt thông thường. Nêu hiệu quả của việc sử dụng cách diễn đạt ấy.

a. Trưởng bưu cục – Sao lại không? Được ông vay tiền, thực là hạnh phúc rất lớn. Thưa ông, đây, xin rất vui lòng. Tôi xin tận tâm tận lực sẵn sàng hầu ông.

(N. Gô-gôn, của Quan thanh tra)

b. Chánh án – Ấy chết! Sao ông lại nghĩ thế! Được ông nhận tiền, thực vinh dự cho tôi quá rồi. Cố nhiên, tôi đem hết tài hèn sức mọn, lòng nhiệt thành, sốt sắng đối với quan trên… để cố gắng sao cho xứng đáng…

(N. Gô-gôn, của Quan thanh tra)

Câu trả lời chi tiết:

a. Vay tiền: đáng lẽ ra tâm trạng người cho vay tiền bình thường sẽ phải cảm thấy không mấy vui vẻ bởi việc vay mượn nhưng ở đây khi cho vay tiền lại cảm thấy hạnh phúc. 

→ Thực chất hành động “cho vay" chính là cách nói nhẹ bớt đi của hành động không mấy tốt đẹp “đút lót". Vốn dĩ trưởng bưu cục đang cảm thấy vô cùng lo lắng và sợ nếu như “quan thanh tra" không nhận tiền đút lót.

b. Nhận tiền: đáng lẽ ra tâm trạng của người đưa tiền bình thường sẽ phải cảm thấy không có một chút nào thoải mái nhưng ở đây lại cảm thấy vô cùng vinh dự bởi vì quan thanh tra đã “nhận tiền"

→ Thực chất đây cũng chỉ là cách nói khéo cho hành động “đút lót", cách diễn đạt này đã khiến cho câu chuyện hài hước, châm biếm hơn.

>> Xem thêm: Soạn văn 12 Chân trời sáng tạo 

Từ đọc đến viết trang 143 SGK Ngữ Văn lớp 12 tập 1 chân trời sáng tạo

Viết một đoạn hội thoại (khoảng từ bảy đến tám lượt lời) về chủ đề Tiếng cười trên sân khấu, trong đó có sử dụng biện pháp tu từ nghịch ngữ. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp này.

Câu trả lời chi tiết:

Nhân vật:

A: Một người có sự yêu thích đối với sân khấu

B: Một người không cảm thấy thích sân khấu

Cuộc hội thoại:

A: Dạo này bạn có hay đi xem vở hài kịch nào mới không? Vui lắm ý!

B: Hài hước gì ở những thứ đó chứ? Cuộc sống bình thường đã đầy rẫy những sự mệt mỏi, căng thẳng, bây giờ còn cần gì thêm tiếng cười trên sân khấu vậy?

A: Ồ, sao cậu lại nghĩ như thế? Tiếng cười ở trên sân khấu chính là liều thuốc tinh thần vô cùng đặc biệt giúp chúng ta giải tỏa căng thẳng, mang lại niềm vui và niềm hy vọng cho con người chúng ta đấy!

B: Niềm vui gì cơ chứ? Liệu cậu có thực sự cảm thấy đó là niềm vui khi ta cười trên nỗi đau của những người khác?

A: Sao cậu lại nghĩ nó là nỗi đau? Không hẳn vậy! Sân khấu hài hước thường là những nét diễn để châm biếm những thói hư tật xấu, những bất công tồn tại trong xã hội, giúp con người nhìn có thể nhận vấn đề một cách nhẹ nhàng và sâu sắc hơn thôi.

B: Ừm nghe có vẻ cũng hợp lý đấy. Nhưng liệu tiếng cười xuất hiện ở trên sân khấu có giúp chúng ta giải quyết được những vấn đề đó?

A: Chắc chắn là sẽ không thể giải quyết những việc đó hoàn toàn, nhưng nó có thể chính là những liều thuốc thức tỉnh con người, khiến họ suy ngẫm sâu hơn và thay đổi bản thân. Tiếng cười chính là những cây cầu nối giúp cho con người có thể xích lại gần nhau hơn, cùng nhau hướng đến những giá trị tốt đẹp.

B: Ừm, có lẽ những điều bạn nói là đúng. Có thể tôi sẽ thử đi trải nghiệm xem một vở hài kịch nào đó để trải nghiệm những cảm giác "khóc ra nước mắt" mà bạn vừa nói.

A: Tin tôi đi chắc chắn bạn sẽ không cảm thấy thất vọng đâu! Tiếng cười xuất hiện ở trên sân khấu không chỉ mang lại những niềm vui mà còn chứa đựng rất nhiều những bài học ý nghĩa cho cuộc sống.

Biện pháp tu từ nghịch ngữ được sử dụng ở trong đoạn hội thoại trên:

"Khóc ra nước mắt": Đây chính là một cách nói trái với nghĩa đen, thường dùng để diễn tả trạng thái cảm xúc vừa buồn nhưng cũng vừa vui.

Tác dụng của biện pháp trên:

- Tạo nên một sự bất ngờ, thu hút sự chú ý của người đọc.

- Thể hiện sự hài hước, dí dỏm cho câu từng văn được nói ra.

- Nhấn mạnh tác động vô cùng lớn của tiếng cười trên sân khấu, khiến người xem có thể có những cảm xúc vừa cười vừa khóc.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 143 trong sách giáo khoa Ngữ văn Chân trời sáng tạo lớp 12 tập 1. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính của bài học cũng như trau dồi được thêm nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Màn diễu hành - trình diện quan thanh tra
• Tiền bạc và tình ái
• Đối tượng và những khó khăn của hài kịch