Soạn bài Vội vàng| Văn 12 tập 2 kết nối tri thức

1. Soạn bài Vội vàng: Chuẩn bị 

1.1 Tìm hiểu về nhà thơ Xuân Diệu

a. Tiểu sử

- Xuân Diệu (1916 – 1985), tên thật là Ngô Xuân Diệu, còn được biết đến với bút danh khác là Trảo Nha. Ông sinh ra tại huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định, nhưng quê gốc ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Xuân Diệu sống tại Tuy Phước cho đến khi 11 tuổi.

- Năm 1927, ông chuyển đến Quy Nhơn để học tập. Đến năm 1936 – 1937, ông ra Huế học một năm rồi tốt nghiệp tú tài. Năm 1937, ông chuyển ra Hà Nội theo học tại trường Luật và tham gia hoạt động báo chí, trở thành thành viên của Tự Lực Văn Đoàn từ năm 1938 đến 1940. Cuối năm 1940, ông làm việc tại Mỹ Tho (Tiền Giang).

- Xuân Diệu là thành viên thứ bảy của nhóm Tự Lực Văn Đoàn, đồng thời là một đại diện tiêu biểu của phong trào thơ mới với hai tập thơ nổi bật là "Thơ thơ" và "Gửi hương cho gió". Các tác phẩm của ông được công chúng đón nhận nồng nhiệt, và ông được tôn vinh là “ông hoàng thơ tình”. Ngoài việc sáng tác, ông còn viết báo, phê bình văn học và dịch thuật.

- Là một trong những cây đại thụ của thi ca hiện đại Việt Nam, Xuân Diệu để lại khoảng 450 bài thơ (nhiều bài trong số đó chưa được công bố), cùng với một số truyện ngắn và nhiều bút ký, tiểu luận và phê bình văn học.

b. Sự nghiệp sáng tác

- Xuân Diệu là một trong những nhà thơ nổi bật của nền văn học Việt Nam hiện đại. Những bài thơ của ông đa sắc màu và để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Ông được biết đến như một nhà thơ của tình yêu và mùa xuân, nơi tràn đầy sinh khí và niềm vui sống mãnh liệt.

- Là một trong những đại diện tiêu biểu nhất của phong trào thơ mới, ngôn ngữ thơ của Xuân Diệu luôn tạo ra sự khác biệt với cách dùng từ sáng tạo và cuốn hút. Những ai đã đọc thơ của ông chắc chắn sẽ không thể quên được sức sống mãnh liệt trong từng câu chữ, mang đến một khao khát hòa mình vào thiên nhiên và cuộc sống.

- Sau Cách mạng tháng 8, Xuân Diệu đã phát triển phong cách thơ của mình theo chiều hướng mới, chú trọng vào đời sống thực tế và mang tính thời sự. Ý thức được trách nhiệm của một công dân, ông không ngừng sáng tác những bài thơ ca ngợi Cách mạng bằng những vần thơ tràn đầy niềm lạc quan.

- Trong sự nghiệp văn học phong phú, tác phẩm nổi tiếng “Vội vàng” trong tập “Thơ thơ” là một minh chứng cho vẻ đẹp của cuộc sống mà Xuân Diệu phản ánh trước Cách mạng. Bài thơ mang âm điệu vội vã, thể hiện tâm trạng lo lắng, khắc khoải trước sự trôi chảy của thời gian. Nó nhắc nhở rằng mọi thứ đều hữu hạn khi đối diện với thời gian, đồng thời là lời nhắn nhủ tới thế hệ trẻ phải biết trân trọng từng khoảnh khắc và sống một cuộc đời ý nghĩa. Thơ ca như một làn gió mới, và thơ của Xuân Diệu luôn khơi gợi những suy tư cho người đọc.

c. Các tác phẩm tiêu biểu 

- Thơ: Thơ thơ, Gửi hương cho gió, Một khối hồng, Thanh ca, Tôi giàu đôi mắt, Riêng chung, Mẹ con, Ngôi sao, Sáng, Dưới sao vàng,…

- Văn xuôi: Ký sự thăm nước Hung, Triều lên, Trường ca, Phấn thông vàng, Việt Nam trở dạ, Việt Nam nghìn dặm,…

-Tiểu luận phê bình: Trò chuyện với các bạn làm thơ trẻ, Đi trên đường lớn, Và cây đời mãi xanh tươi, Mài sắt nên kim,…

- Dịch thơ: Thi hào Nadim Hitmet, Vây giữa tình yêu, Những nhà thơ Bungari,...

d. Giải thưởng: 

- Xuân Diệu đã được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh lần I về văn học nghệ thuật vào năm 1996.

- Tên ông hiện diện trên một con phố ở Hà Nội, một đường tại thành phố Quy Nhơn (Bình Định), và được đặt cho một trường trung học phổ thông ở huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định, cũng như một trường THCS tại huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

- Tại thành phố Đồng Hới, Quảng Bình, có con đường mang tên Xuân Diệu ở phường Nam Lý.

- Ngoài ra, nhà tưởng niệm và nhà thờ của ông được xây dựng ở làng Trảo Nha, thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, nằm gần đường lên Ngã Ba Đồng Lộc.

1.2 Tìm hiểu về bài thơ Vội vàng

a. Xuất xứ

- Rút ra trong tập Thơ Thơ

- Là thi phẩm kết tinh vẻ đẹp thơ Xuân Diệu trước Cách mạng

b. Bố cục

- Phần 1 (câu 1 đến câu 29): lí do phải sống vội vàng

- Phần 2 (còn lại): biểu hiện của cách sống vội vàng

c. Giá trị nội dung

Bài thơ "Vội vàng" của Xuân Diệu chứa đựng những giá trị nội dung sâu sắc gắn liền với tâm trạng và quan niệm sống của tác giả. Dưới đây là những giá trị nổi bật:

- Xuân Diệu thể hiện một niềm khao khát mạnh mẽ cho cuộc sống, cho tình yêu và vẻ đẹp của mùa xuân. Ông muốn tận hưởng từng khoảnh khắc của cuộc đời, bộc lộ sự mãnh liệt trong cảm xúc sống.

- Bài thơ nhấn mạnh tính chất hữu hạn của thời gian. Tác giả bộc lộ sự lo lắng trước sự trôi qua của giây phút và khuyên người đọc nên trân trọng thời gian, tích cực sống và yêu thương.

- Hình ảnh thiên nhiên tràn đầy sức sống trong thơ phản ánh mối liên hệ chặt chẽ giữa con người và thế giới xung quanh. Xuân Diệu khuyến khích con người tìm kiếm sự giao hòa với thiên nhiên để trải nghiệm trọn vẹn vẻ đẹp của cuộc sống.

- Bài thơ còn mang trong mình thông điệp về tình yêu và vẻ đẹp của tuổi trẻ. Tác giả khẳng định rằng tình yêu là nguồn sống, là động lực giúp con người sống ý nghĩa và mãnh liệt hơn.

- "Vội vàng" khẳng định giá trị tích cực của cuộc sống, mời gọi mọi người hãy sống hết mình trong hiện tại, vượt qua nỗi lo ngại về tương lai và quá khứ, từ đó góp phần tạo nên một cuộc sống ý nghĩa và phong phú.

d. Giá trị nghệ thuật 

Bài thơ "Vội Vàng" của Xuân Diệu không chỉ chứa đựng nhiều giá trị nội dung mà còn mang trong mình những giá trị nghệ thuật độc đáo. Dưới đây là một số điểm nổi bật:

- Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, giúp tác giả thể hiện cảm xúc chân thật và tự nhiên. Sự linh hoạt trong câu chữ tạo ra âm điệu mạnh mẽ, nhịp điệu dồn dập, phù hợp với tâm trạng gấp gáp, vội vàng của nhân vật trữ tình.

- Xuân Diệu sử dụng nhiều hình ảnh tươi đẹp, gần gũi với thiên nhiên như hoa, lá, ánh sáng… qua đó gợi lên sức sống mãnh liệt và khát khao tận hưởng cuộc sống. Những hình ảnh này không chỉ tạo nên sự sinh động mà còn thể hiện tính thẩm mỹ cao.

- Ngôn ngữ thơ giàu cảm xúc, thể hiện rõ nét tâm trạng tha thiết, nồng nàn của tác giả. Sự sử dụng từ ngữ gợi cảm và hình thức tu từ như điệp từ, so sánh, nhân hóa… giúp làm nổi bật tình cảm và tâm trạng trong bài thơ.
- Tác giả khéo léo kết hợp giữa ngôn từ và nội dung ý nghĩa, tạo ra sự hài hòa trong việc diễn đạt cảm xúc và tư tưởng. Cách diễn đạt ấy không chỉ sâu sắc mà còn dễ dàng chạm tới trái tim người đọc.

- Âm điệu của bài thơ rất phong phú, có phần gấp gáp, sinh động, thể hiện cảm xúc vừa mãnh liệt vừa tinh tế. Sự kết hợp giữa vần điệu và nhịp điệu góp phần làm nổi bật yếu tố biểu cảm trong bài thơ.

- Dù được viết bằng ngôn ngữ giản dị nhưng bài thơ chứa đựng những triết lý sâu sắc về cuộc sống và thời gian, gợi mở cho người đọc những suy ngẫm về giá trị sống và tầm quan trọng của việc trân trọng khoảnh khắc hiện tại.

>> Xem thêm: Soạn văn 12 kết nối tri thức

1.3 Trả lời câu hỏi chuẩn bị 

Câu 1: Cảm nhận của mỗi cá nhân về thời gian là giống nhau hay khác nhau? Vì sao?

Cảm nhận về thời gian của mỗi cá nhân thường là khác nhau và điều này được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tâm trạng, bối cảnh sống, tuổi tác cũng như kinh nghiệm cá nhân.

Tâm trạng và tình huống: Khi ta đang hạnh phúc hoặc tham gia vào những hoạt động thú vị, thời gian dường như trôi nhanh hơn. Ngược lại, khi chúng ta buồn bã hoặc chờ đợi điều gì, thời gian lại cảm thấy kéo dài. Ví dụ, những giờ phút vui vẻ bên bạn bè có thể cảm nhận ngắn ngủi, trong khi thời gian đợi kết quả một kỳ thi có thể kéo dài vô tận.

Tuổi tác: Người trẻ thường cảm nhận thời gian chậm hơn vì họ luôn trong trạng thái khám phá và trải nghiệm mới mẻ. Đối với người lớn hoặc người già, thời gian có thể cảm thấy trôi nhanh hơn do họ đã trải qua nhiều giai đoạn sống và có thể cảm thấy quen thuộc với các tình huống.

Bối cảnh văn hóa: Mỗi nền văn hóa có cách nhìn nhận khác nhau về thời gian. Một số nền văn hóa coi thời gian là tuyến tính và hối hả, trong khi những nền văn hóa khác lại nhấn mạnh sự linh hoạt và việc sống chậm lại.

Hoạt động và thói quen: Những người thường xuyên tham gia vào các hoạt động bận rộn có thể cảm thấy thời gian trôi nhanh hơn do sự chú ý bị phân tán. Ngược lại, những người sống trong môi trường yên tĩnh và có ít kích thích có thể cảm nhận thời gian kéo dài hơn.

Tóm lại, cảm nhận về thời gian là một trải nghiệm chủ quan, chịu sự chi phối của nhiều yếu tố tâm lý, xã hội và văn hóa. Điều này dẫn đến sự đa dạng trong cách mỗi cá nhân cảm nhận và trải nghiệm thời gian trong cuộc sống hàng ngày.

Câu 2: Theo bạn, ý niệm về thời gian có ảnh hưởng như thế nào đến thái độ sống, lí tưởng sống của con người?

Ý niệm về thời gian có sự ảnh hưởng sâu sắc đến thái độ sống và lý tưởng sống của con người theo nhiều cách:

a. Khả năng xác định giá trị cuộc sống

Nhận thức về sự hữu hạn của thời gian giúp con người đánh giá lại những gì thực sự quan trọng trong cuộc sống. Người có ý thức rõ ràng về thời gian thường ưu tiên những điều có ý nghĩa, như gia đình, tình bạn, hay những trải nghiệm cá nhân, thay vì tập trung vào những mục tiêu vật chất hay những hoạt động vô bổ.

b. Thái độ sống tích cực

Cảm nhận rằng thời gian trôi qua nhanh chóng có thể thúc đẩy con người sống trọn vẹn từng khoảnh khắc. Điều này khuyến khích sự lạc quan, niềm khao khát sống hết mình và tận hưởng cuộc sống, từ đó tạo ra một tư tưởng tích cực hơn. Họ thường hoạt động năng nổ và tìm kiếm những trải nghiệm phong phú.

c. Lập kế hoạch và tổ chức

Những người ý thức sâu sắc về thời gian thường có khuynh hướng lập kế hoạch cụ thể cho tương lai. Họ biết xác định mục tiêu và hành động để đạt được chúng, từ đó phát triển một lối sống có tổ chức và hiệu quả hơn. Điều này giúp họ cảm thấy tự tin và an tâm hơn trong việc thực hiện các mục tiêu của mình.

d. Cảm giác căng thẳng và vội vã

Ngược lại, áp lực về thời gian có thể dẫn đến lối sống căng thẳng và vội vã. Khi con người cảm thấy thời gian không đủ để hoàn thành mọi việc, họ có thể rơi vào trạng thái lo âu, không tìm thấy niềm vui trong cuộc sống hàng ngày. Điều này có thể dẫn đến việc đánh mất những giá trị cốt lõi và cảm giác mất phương hướng.

e.  Sự phát triển cá nhân

Ý niệm về thời gian cũng thúc đẩy ý thức về sự trưởng thành và phát triển bản thân. Hiểu rằng mỗi khoảnh khắc đều quý giá, con người sẽ nỗ lực học hỏi, trau dồi kỹ năng và tìm kiếm cơ hội để hoàn thiện bản thân, từ đó hình thành lý tưởng sống hướng đến sự phát triển không ngừng.

=> Ý  niệm về thời gian không chỉ ảnh hưởng đến cách mà con người sống mà còn định hình lý tưởng sống của họ. Sự nhận thức này tạo ra những động lực tích cực hoặc tiêu cực, từ đó ảnh hưởng đến những quyết định và hành động sống hàng ngày. Sống chậm lại và trân trọng từng khoảnh khắc là cách hiệu quả để xây dựng một cuộc sống ý nghĩa hơn.

2. Soạn bài Vội vàng: Đọc hiểu 

2.1 Chú ý các động từ, các biện pháp tu từ.

- Các động từ: tắt, buộc, bay

- Các biện pháp được sử dụng: Điệp từ: “Tôi muốn”

2.2  Hình dung về bức tranh cuộc sống được miêu tả.

Bức tranh cuộc sống trong bài thơ "Vội Vàng" của Xuân Diệu được thể hiện qua hai khía cạnh chính:

- Thiên nhiên rực rỡ và tràn đầy sức sống:

+ Hình ảnh thiên nhiên được khắc họa bằng những gam màu sáng tươi, thể hiện sức sống mãnh liệt.

+ Các cặp từ diễn tả sự nối kết liên tục như: "ong bướm", "nắng gió", "cành tơ - lá rậm", "chim yến - chim oanh", "khúc tình si", "lời than thở", "cặp môi gần".

+ Tác giả sử dụng những động từ mạnh mẽ và gợi hình: "tấp nập", "tan", "say", "chết", "nàng", "đã", "đi", "còn", "vội vàng".

=> Những hình ảnh này tổng hợp lại để tạo nên một bức tranh thiên nhiên sống động, như đang sống trong dòng chảy hối hả của sự sống.

- Cuộc sống con người ngắn ngủi và vội vàng:

+ Nhận thức về sự trôi chảy không ngừng của thời gian qua những cụm từ như: “Xuân đương tới”, “tháng Giêng”, “ngày xanh”, “trăm năm”, “còn lại”.

+ Nỗi tiếc nuối về những điều đã qua như: "mùa xuân", "cái đẹp", "thanh xuân", "ngày xanh", "tuổi trẻ".

+ Sự khao khát được tận hưởng và níu giữ những khoảnh khắc quý giá của cuộc sống: "mùa xuân", "cái đẹp", "thanh xuân", "ngày xanh", "tuổi trẻ".

- Sự hòa quyện giữa hai yếu tố:

+ Thiên nhiên như một biểu tượng cho cuộc sống, con người là một phần trong đó.

+ Từ thiên nhiên, tác giả làm nổi bật những suy tư về cuộc sống con người: sự vội vã, ngắn ngủi, và tầm quan trọng của việc trân trọng và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc.

2.3 Chú ý sự cảm nhận về thời gian của nhân vật trữ tình.

- Thời gian trôi qua rất nhanh: "Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua / Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già".

- Thời gian là hữu hạn và không thể giữ lại: "Còn trời đất, chẳng còn tôi mãi / Nên vội vàng làm tất cả những gì phải làm".

- Sự chảy trôi của thời gian khiến con người cảm thấy nuối tiếc về tuổi xuân và những khoảnh khắc đã qua: "Mỗi năm một tuổi như đuổi xuân đi / Hết tuần trăng mật, chẳng còn nguyên vẹn".

2.4 Lắng nghe giọng điệu của nhân vật trữ tình.

Bài thơ "Vội Vàng" của Xuân Diệu được sáng tác theo thể thơ thất ngôn tứ bát, với nhịp điệu nhanh, gấp và dồn dập. Giọng điệu của nhân vật trữ tình trong bài thể hiện những đặc điểm nổi bật sau:

- Nồng nàn, say đắm:

+ Sử dụng nhiều từ ngữ mạnh mẽ diễn tả cảm xúc như: "tấp nập", "tan", "say", "chết", "nàng", "đã", "đi", "còn", "vội vàng".

+ Hình ảnh thơ sống động và rực rỡ: "cành tơ - lá rậm", "chim yến - chim oanh", "khúc tình si", "lời than thở", "cặp môi gần".

+ Nhịp thơ nhanh và gấp, phản ánh sự vội vã, hối hả.

- Lo lắng, trăn trở:

+ Nhận thức rõ ràng về sự trôi nhanh của thời gian qua những câu thơ: "Xuân đương tới", "tháng Giêng", "ngày xanh", "trăm năm", "còn lại".

+ Nỗi tiếc nuối cho những điều đã qua đi như: "mùa xuân", "cái đẹp", "thanh xuân", "ngày xanh", "tuổi trẻ".

+ Khao khát được tận hưởng và níu giữ những giá trị của cuộc sống: "mùa xuân", "cái đẹp", "thanh xuân", "ngày xanh", "tuổi trẻ".

- Hối hả, vội vã:

+ Lời thơ mang tính thúc giục, hối hả: "Mau đi thôi! Mùa xuân ở lại / Còn chần chờ gì với tháng năm".

+ Tâm thế vội vàng, mong muốn tận hưởng mọi vẻ đẹp của cuộc sống.

+ Khao khát yêu thương, sống trọn vẹn và dâng hiến cho cuộc đời.

Sự kết hợp hài hòa của ba đặc điểm này tạo nên giọng điệu vừa nồng nàn say đắm, vừa lo lắng, trăn trở, và vừa hối hả, vội vã. Giọng điệu này thể hiện sâu sắc tâm trạng của nhân vật trữ tình trước sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian và cuộc sống ngắn ngủi.

Giọng điệu của nhân vật trữ tình trong bài thơ "Vội Vàng" đóng góp lớn vào sức hấp dẫn của tác phẩm. Nó tạo ra sự đồng cảm cho người đọc với những suy tư, trăn trở của nhân vật, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trân trọng thời gian và cuộc sống.

Sổ tay tổng hợp kiến thức môn Ngữ Văn giúp các em đạt điểm cao thi tốt nghiệp THPT. Đăng ký đặt hàng để nhận ưu đãi giảm giá cực tốt từ VUIHOC nhé!

3. Soạn bài Vội vàng: Trả lời câu hỏi cuối bài 

3.1 Câu 1 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Nêu cảm nhận chung của bạn về nhịp điệu bài thơ.

- Khổ thơ đầu: Nhịp điệu chậm rãi, thong thả phản ánh tâm trạng ung dung, tự tại của tác giả khi ngắm nhìn vẻ đẹp thiên nhiên.

- Khổ thơ thứ hai: Nhịp điệu nhanh, dồn dập thể hiện sự vội vã và khao khát níu giữ thời gian của tác giả.

- Khổ thơ thứ ba: Nhịp điệu trở lại chậm rãi, bộc lộ tâm trạng tiếc nuối và bâng khuâng của tác giả.

3.2 Câu 2 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Xuân Diệu được coi là người có nhiều cách tân trong việc sử dụng ngôn từ. Bạn có đồng ý với nhận định này không? Vì sao?

Tôi hoàn toàn đồng ý rằng thơ Xuân Diệu rất giàu nhạc điệu, ngôn từ phong phú và có nhiều sáng tạo. Ông không ngừng khám phá và làm mới ngôn ngữ thơ, khiến tác phẩm trở nên sống động và gần gũi với độc giả. Các tác phẩm của Xuân Diệu thường mang đậm dấu ấn cá nhân, phản ánh sâu sắc những cảm xúc và tâm trạng của chính ông.

3.3 Câu 3 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Bức tranh thiên nhiên hiện lên như thế nào trong đoạn thơ thứ hai (từ “Của ong bướm này đây tuần tháng mật;” đến “Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?”)? Qua bức tranh đó, bạn nhận ra điều gì về cái nhìn thế giới của tác giả?

- Bức tranh thiên nhiên:

+ Rực rỡ, tươi đẹp và tràn đầy sức sống với hình ảnh ong bướm, tuần tháng mật, hoa lá, yến anh, khúc tình si và ánh sáng…

+ Tượng trưng cho tình yêu, tuổi trẻ và cuộc sống qua mùa xuân, yến anh, cánh đồng…

- Cái nhìn thế giới của tác giả:

+ Yêu đời và say mê cuộc sống, trân trọng từng khoảnh khắc.

+ Nhận thức rõ ràng về sự ngắn ngủi của thời gian.

+ Nhanh nhạy và tinh tế trong cảm nhận.

3.4 Câu 4 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Nêu nhận xét khái quát về nhân vật trữ tình. Qua sự tự bộc lộ của nhân vật trữ tình, hãy phân tích mạch vận động cảm xúc trong bài thơ.

- Nhận xét khái quát về nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình trong bài thơ "Vội Vàng" là một chàng trai trẻ, tràn đầy yêu đời và đam mê cuộc sống, luôn say đắm trước vẻ đẹp của hiện thực xung quanh.

- Phân tích mạch vận động cảm xúc trong bài thơ: Trong "Vội Vàng," nhân vật trữ tình thể hiện sự chuyển biến trong quan niệm về thời gian, từ cảm xúc say mê và cuồng nhiệt đến lo lắng, trăn trở và nuối tiếc. Có sự đối lập rõ nét giữa vẻ đẹp rực rỡ, tươi tắn của thiên nhiên và dòng chảy nhanh chóng của thời gian, đồng thời tồn tại mâu thuẫn nội tâm giữa khao khát tận hưởng cuộc sống và nỗi tiếc nuối trước sự trôi đi của thời gian. Đây là hình tượng tiêu biểu cho thơ ca mới Việt Nam, phản ánh quan niệm sống và tâm trạng của thế hệ trẻ trước Cách mạng tháng Tám.

3.5 Câu 5 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu trong bài thơ có gì mới mẻ, độc đáo so với cảm nhận về thời gian trong thơ trữ tình trung đại nói chung?

Nhờ những chi tiết tươi mới và độc đáo, quan niệm về thời gian của Xuân Diệu trong bài thơ "Vội Vàng" đã phản ánh sâu sắc tâm trạng của thế hệ trẻ trước Cách mạng tháng Tám. Quan điểm này đã có tác động lớn đến thơ ca Việt Nam hiện đại, làm giàu thêm cảm xúc và mở ra một cái nhìn mới mẻ về cuộc sống.

3.6 Câu 6 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Bài thơ Vội vàng thể hiện quan niệm gì của Xuân Diệu về tình yêu và tuổi trẻ? Bạn có đồng ý với quan niệm đó không? Vì sao?

Quan điểm của Xuân Diệu về cuộc sống, tình yêu và tuổi trẻ được hình dung như một bức tranh rực rỡ, sống động và tràn đầy năng lượng. Cuộc sống được khắc họa dưới ánh nhìn tươi đẹp và đầy sức sống, tình yêu thì nồng nàn và mãnh liệt, còn tuổi trẻ lại được coi là ngắn ngủi, đòi hỏi phải sống vội vã để có thể tận hưởng.

Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm này, vì nó phản ánh tâm lý của con người hiện đại, đặc biệt là giới trẻ. Trong thế giới phát triển nhanh chóng như hiện nay, việc sống vội để bắt kịp là điều cần thiết. Tuổi trẻ được xem là khoảng thời gian quý giá nhất, và việc tận hưởng nó một cách đầy đủ là vô cùng quan trọng.

3.7 Câu 7 trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức

Qua đoạn cuối của bài thơ (từ “Ta muốn ôm” đến hết), bạn hiểu thế nào về triết lí sống của cái tôi cá nhân? Nghệ thuật thể hiện triết lí sống đó có điểm gì đặc sắc?

Triết lý sống của cái tôi cá nhân trong bài thơ "Vội Vàng" của Xuân Diệu, đặc biệt là ở đoạn cuối (từ “Ta muốn ôm” cho đến hết), là một nhận thức sâu sắc về giá trị của thời gian và cuộc sống. Nhân vật trong bài thơ bày tỏ sự vội vã và lo âu trước sự trôi qua của thời gian, đồng thời khao khát tận hưởng từng khoảnh khắc. Xuân Diệu khéo léo sử dụng ngôn từ và hình ảnh sắc nét để diễn tả tâm trạng của nhân vật, từ đó gợi mở những ý nghĩa sâu sắc liên quan đến thời gian và cuộc sống.

4. Kết nối đọc viết trang 95 sgk văn 12/2 kết nối tri thức 

Bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu đã tác động như thế nào đến nhận thức của bạn về thời gian và tuổi trẻ? Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) để trả lời câu hỏi này.

Gợi ý 1: 

Bài thơ "Vội Vàng" của Xuân Diệu đã thực sự làm thay đổi cách nhìn của tôi về thời gian và giá trị của tuổi trẻ. Trước đây, tôi thường lãng phí thời gian mà không biết quý trọng từng khoảnh khắc. Nhưng sau khi đọc bài thơ này, tôi bắt đầu nhận thức rõ nét hơn về tính ngắn ngủi của thời gian và ý nghĩa sâu sắc của tuổi trẻ.

Bài thơ gợi nhớ đến những hình ảnh tươi đẹp và sống động như "tuần tháng mật của ong bướm", "mùa chưa ngả chiều hôm", "ánh sáng chớp hàng mi",... để miêu tả vẻ đẹp rực rỡ và sức sống của cuộc sống. Tác giả thể hiện một triết lý sống tích cực, khao khát tận hưởng mọi điều đẹp đẽ và hạnh phúc mà cuộc sống mang lại.

Qua tác phẩm, tôi nhận ra rằng thời gian là tài nguyên quý giá và hữu hạn, không thể lấy lại. Tuổi trẻ, với tất cả nhiệt huyết và sức sống, cũng sẽ trôi qua nhanh chóng. Vì vậy, từ khi đọc bài thơ, tôi đã thay đổi cách tiếp cận với cuộc sống, biết trân trọng từng khoảnh khắc và tận hưởng mọi trải nghiệm một cách chân thành. Tôi không muốn sống vội vã, mà mong muốn sống có ý nghĩa và không hối tiếc.

Gợi ý 2: 

"Vội Vàng" là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Xuân Diệu, được xuất bản trong tập "Thơ thơ" năm 1938. Bài thơ phản ánh quan niệm sống mới mẻ và độc đáo của tác giả về cuộc sống, tình yêu và tuổi trẻ, đồng thời gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc mãnh liệt và sâu sắc. Xuân Diệu khởi đầu bài thơ bằng một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, rực rỡ, tràn đầy sức sống với những câu thơ như: "Của ong bướm này đây tuần tháng mật / này đây hoa của đồng nội xanh rì / này đây lá của cành tơ phơ phất / của yến anh này đây khúc tình si / và này đây ánh sáng chớp hàng mi".

Bức tranh thiên nhiên không chỉ đẹp qua hình ảnh mà còn qua âm thanh và nhịp điệu. Với nhịp thơ nhanh và dồn dập, bài thơ tạo cảm giác vội vã và hối hả. Xuân Diệu rõ ràng nhận thức được sự trôi nhanh của thời gian, điều này thể hiện qua những câu thơ như: "Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua / Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già". Nỗi lo lắng ấy được diễn tả qua các câu như "Mỗi năm một tuổi như đuổi xuân đi / Hết tuần trăng mật, chẳng còn nguyên vẹn" và "Còn trời đất, chẳng còn tôi mãi / Nên vội vàng làm tất cả những gì phải làm".

Từ đó, nhà thơ bộc lộ quan niệm sống tích cực và lạc quan: "Hãy vội vàng yêu hết sức yêu / Hãy vội vàng sống hết sức sống". Triết lý này thể hiện qua những hình ảnh như "Mùa xuân - cành tơ - lá rậm / Rồi thoảng một cơn gió nhẹ / Thổi về nơi chốn vô vi" và "Chết vì yêu trong cõi người tan biến / Chỉ còn là hương, là sắc, là thơ".

"Vội Vàng" là một bài thơ đầy cảm xúc, tạo nên sự rung động trong lòng người đọc. Bài thơ không chỉ thể hiện quan niệm sống mới mẻ và độc đáo của Xuân Diệu mà còn khơi gợi trong người trẻ niềm ham sống, yêu đời, và trân trọng từng khoảnh khắc của tuổi trẻ.

Vội Vàng không chỉ đơn thuần là một tác phẩm thơ ca, mà còn là bản tuyên ngôn cho những giá trị sống tích cực mà Xuân Diệu mong muốn gửi gắm. Qua những hình ảnh tươi mát và âm điệu dồn dập, bài thơ khuyến khích người đọc hãy sống hết mình cho hiện tại, yêu thương và trải nghiệm cuộc sống một cách trọn vẹn. Bài thơ đã mở ra cho chúng ta một góc nhìn mới về thời gian và giá trị của tuổi trẻ, từ đó tạo nên một nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ ngày nay.

Bên cạnh Soạn bài Vội vàng| Văn 12 tập 2 kết nối tri thức, hãy tham khảo các bài soạn văn khác trong chương trình ngữ văn 12 tại VUIHOC ngay trên website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC để được lên lộ trình học tập và ôn thi tốt nghiệp THPT ngay từ sớm bạn nhé! 

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Viết thư trao đổi về công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm
• Tranh biện về một vấn đề đời sống
• Củng cố, mở rộng trang 87